تفاوت eps و dps در بازار بورس و محاسبه هریک

تفاوت eps و dps از چه منظرهایی مورد بررسی قرار گرفته شده است؟ وقتی که فعالیتی راه اندازی می­‌شود، هدف نهایی آن کسب درآمد و کسب سود است، حال اگر شرکت از نوع سهامی باشد، یعنی افرادی در سهام شرکت شریک باشند، هدف سهامدارن نیز از سرمایه گذاری کسب سود است و در شرکت­‌ها در هر دوره مالی، بعد از در نظر گرفتن هزینه­ و درآمدها میزان سود یا زیان مشخص می­‌گردد.

اگر در پایان دوره مالی طبق اطلاعات نرم افزار مالی مشخص شود که در نتیجه فعالیت شرکت سود عاید شرکت شده است، در نهایت باید نسبت به پرداخت سود به تناسب میزان سهام هر سهامدار، اقدام شود؛ تفاوت میزان سودی که در یک دوره مالی به ازای هر سود حاصل شده و میزان سودی که باید به صورت نقدی به سهامدارن پرداخت شود یا تفاوت eps و dps است.

EPS چیست؟

هر شرکت با توجه به فعالیتی که انجام می­‌دهد در پایان دوره مالی، به مقداری سود یا ضرر دست پیدا می­‌کند؛ حال اگر در طی دوره مالی شرکت به سود دست پیدا کرده باشد، باید سود به دست آمده به تعداد سهام شرکت محاسبه شود و این مقدار سود که به EPS یا (Earnings Per Share) معرف می­‌باشد به معنی سود هر سهم که محقق شده است.

DPS چیست؟

بعد از آن‌که مقدار EPS هر شرکت مشخص شد، در مجمع عمومی عادی سالیانه، سهامداران تصمیم می­‌گیرند که چه میزان از EPS باید به صورت نقدی میان سهامداران تقسیم شود و در نتیجه به میزان سودی که باید به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم شود، به DPS یا (Divided Per Share) معروف است.

باید بدانید که DPS به تمامی سهامدارانی که در زمان برگزاری مجمع سالیانه سهامدار شرکت باشند، تعلق می­‌گیرد.

باید بدانید که dps بخش و جزئی از eps به شمار می‌آید

تفاوت اصلی EPS و DPS

با توجه به اینکه EPS و DPS از مفاهیم پرکابرد و مهم در بازار سرمایه هستند، لازم است که هر شخص فعال در بازار سرمایه تفاوت  EPS و DPS را بداند؛ برای پی بردن به تفاوت EPS و DPS می­‌توان به تعریف هر یک رجوع کرد؛ اما برای درک بهتر این موضوع در ادامه به نحوه محاسبه EPS و DPS پرداخته شده است.

هر چند هر دو سود هم EPS و DPS نشان­‌دهنده سودآوری یک شرکت است، اما این DPS است که به سرمایه‌گذار این حس را می‌دهد که سرمایه گذاری انجام شده چقدر درآمد از طریق پرداخت سود تقسیمی ارائه می‌دهد، در تفاوت eps و dps باید به این نکته توجه داشت که DPS درصدی از EPS است.

چگونه EPS محاسبه می‌شود؟

برای محاسبه EPS باید از صورت‌ سود و زیان شرکت استفاده شود، برای این هدف باید سود حاصل شده در پایان دوره مالی پس از کسر مالیات بر تعداد سهام عادی شرکت تقسیم شود؛ اما باید توجه داشت در صورتی که شرکت دارای سهام ممتاز باشد، باید سود پرداختی بابت سهام ممتاز از درآمد خالص کسر گردد.

اگر تعداد سهام منتشر شده شرکت پذیرفته شده در بورس (بورس چیست) برابر یک میلیون سهم باشد و براساس صورت­‌های مالی منتشره مقدار سود کل شرکت پس از کسر کسورات قانونی برابر 5 میلیارد ریال شود، در این صورت EPS این شرکت برابر 5000 ریال بوده که از فرمول زیر قابل محاسبه است.

• • EPS= مجموع سود یک شرکت در طول سال ÷ تعداد سهام منتشر شده یک شرکت

چگونه DPS محاسبه می‌شود؟

در مباحث قبل به این موضوع اشاره شد که منظور از DPS درصد سودی است که باید میان سهامداران تقسیم شود، هر شرکت در تقسیم سود از سیاست خاصی پیروی کرده که همین امر موجب متفاوت شدن DPS در شرکت­‌های مختلف می­‌شود و به طور کلی مقدار DPS از تقسیم مبلغ کل سود سهام پرداخت شده به سهامدران به تعداد کل سهام عادی منتشر شده به دست می‌­آید.

مقدار دقیق DPS یا همان سود تقسیمی در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص شده و معمولا مقدار DPS از EPS کم‌تر است و در صورتی که شرکتی تصمیم بگیرد که علاوه بر DPS سال مالی جاری، سود انباشته سال­‌های قبل را نیز میان سهامداران تقسیم کند، در این صورت DPS از EPS بیشتر خواهد بود.

عوامل تاثیرگذار بر EPS

EPS یا سود هر سهم که از تقسیم سود پس از کسر هزینه‌ها، مالیات‌ها و سایر هزینه‌های غیرعملیاتی بر تعداد سهام عادی منتشر شده به دست می­‌آید و از عوامل داخلی شرکت و عواملی خارجی شرکت تاثیر پذیر است؛ اما عوامل داخلی شامل سود خالص، تعداد سهام عادی منتشر شده، سود سهام ممتاز، مدیریت ریسک و مدیریت هزینه ها، سیاست‌های حسابداری می‌­شود.

در خصوص عوامل خارجی تاثیر گذار بر EPS در شرکت به مواردی همچون شرایط اقتصادی کشور و شرایط اقتصادی جامعه جهانی، شرایط صنعت و تغییرات نرخ ارز می­‌توان اشاره کرد.

عوامل تاثیرگذار بر DPS

پرداخت بدهی، نیاز به رشد یا سیاست‌های توزیع سود از جمله عواملی هستند که بر مقدار DPS تاثیر گذار است و به عبارت دیگر اگر شرکت تصمیم بگیرد که نسبت به ایجاد طرح­‌های توسعه­‌ای یا نسبت به پرداخت بدهی‌­های خود از محل سود خالص اقدام کند، در این صورت مقدار DPS کاهش پیدا خواهد کرد.

eps بالا نشان دهنده آن است که سازمان ارزش سرمایه گذاری دارد

نقش EPS و DPS در تصمیم گیری سرمایه گذاران

با آگاهی از تفاوت eps و dps باید به این مسئله نیز توجه داشت که EPS و DPS در تصمیم گیری سرمایه گذاران نقش پررنگی دارند و به طور کلی EPS بالا نشان‌دهنده ارزندگی بیشتر سهام است؛ اما برای خرید یا فروش یک سهم تنها به این نکته نباید اکتفا کرد و باید به مواردی همچون دارایی‌­های شرکت و طرح‌­های توسعه‌­ای نیز توجه شود.

اگر سرمایه گذاران در یک شرکت با روند صعودی EPS مواجه شوند، نتیجه می­‌گیرند که شرکت مورد نظر ارزش سرمایه گذاری دارد و در نهایت همین امر موجب افزایش قیمت سهم در بازار سهام می‌گردد؛ اما شرکتی که در طور زمان EPS بی ثباتی دارد، برای سرمایه گذاران قابل اعتماد نخواهد بود.

DPS نیز معیار مهمی برای سرمایه گذاران است؛ زیرا DPS مقدار مبلغی است که مبلغی یک شرکت به صورت مستقیم به سهامدار پرداخت می­‌کند و به درآمد سهامدار تبدیل می­‌شود، حال اگر DPS یک شرکت بالا باشد، نشان دهنده افزایش درآمد مستقیم سهامدار می‌باشد؛ اما اگر این میزان کاهش پیدا کند باید نسبت به بررسی موارد زیر اقدام شود:

مزایا و معایب EPS و DPS

بعد از هر دوره مالی شرکت‌ها EPS جدید خود را اعلام می‌کنند،  تحلیل گران بازار سرمایه مطابق پیش بینی‌­های انجام شده در خصوص EPS نسبت به خرید یا فروش سهم اقدام می­‌کنند و از جمله مزیت­‌های EPS این است که با استفاده از آن می‌توان وضعیت مالی فعلی شرکت را مورد بررسی قرار داد.

اما با توجه به سه نوع EPS پایه، EPS رقیق شده و EPS تعدیل شده، خود موجب سردرگمی سرمایه گذاران می­‌شود و علاوه بر این  امکان دستکاری آسان، ابزار مقایسه ضعیف، عدم بازتاب واقعیت از دیگر معایب EPS برای سرمایه گذاران است.

اگر DPS در طول زمان افزایش مستمر داشته باشد این امر خود موجب اطمینان سرمایه گذاران در خصوص مدیریت شرکت، رشد درآمد و در نهایت درآمد پایدار برای آن­‌ها می­‌شود؛ اما با در نظر گرفتن معایب EPS می­‌توان نتیجه گرفت که در صورت عدم مطالعه و بررسی صحیح شرکت، DPS نمی­‌تواند گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری در یک شرکت باشد.

محدودیت‌های EPS

رشد EPS خود به تنهایی نمی‌­تواند به طور قابل اعتماد نرخ رشد آینده را پیش بینی نماید و برای این امر باید کیفیت سود در نظر گرفته شود و علاوه بر این EPS مستقل از تورم محاسبه شده و امکان دارد که نرخ رشد واقعی EPS با نرخ رشد اسمی آن متفاوت باشد.

سیاست‌­های حسابداری مدیریت و برنامه ریزی معاملات بر میزان EPS تاثیر گذاشته و EPS نیز بر ساختار سرمایه تاثیر گذار است که تمامی این موارد در مقایسه میان شرکت­‌ها تاثیرگذار است.

محدودیت‌های DPS

با در نظر گرفتن تعریف DPS و همچنین تفاوت EPS و DPS با توجه به آن‌که DPS درصدی از EPS را شامل می‌­شود، بنابراین مواردی که بر EPS تاثر گذار بوده و به عنوان محدودیت‌های EPS شناخته می‌شوند، می­‌تواند به عنوان محدودیت‌های DPS و عوامل تاثیرگذار بر DPS در نظر گرفته شوند.

نتیجه گیری

بعد از یک دوره مالی اگر شرکتی بتواند به سود برسد، طبق تصمیم­‌های اتخاذ شده در مجمع عمومی، بخشی از سود کسب شده را میان سهامداران خود تقسیم می­‌کند؛ بنابراین در این مبحث با دو موضوع EPS و DPS یا سود محقق شده و سود نقدی تقسیم شده مواجه می­‌شوند.

در مقاله‌ای که خواندید، ضمن توضیحات و معرفی انواع سود eps و dps به تفاوت eps و dps نیز پرداختیم، در پایان اگر سوال و یا پیشنهاد و نظری دارید می‌توانید از قسمت دیدگاه با ما در میان بگذارید؛ کارشناسان در اسرع وقت پاسخ خواهند داد.