ضمانت نامه بانکی چیست؟ انواع، مدارک و شرایط دریافت

امروزه طی معاملاتی که انسان‌ها با یکدیگر انجام می‌دهند، برای اطمینان بخشیدن به معاملات و اعتماد طرف معامله، نیازمند تضمینی هستند. به همین خاطر، مواردی وجود دارد که افراد می‌توانند برای تضمین قرارداد ارائه دهند. یکی از این موارد ضمانت نامه بانکی است. اما می‌دانید ضمانت نامه بانکی چیست؟

ضمانت نامه بانکی سندی است که برای تضمین معامله از بانک دریافت می‌شود، همچنین معاملات اقتصادی و تجاری را نیز برای انسان‌ها آسان می‌کند. در ادامه به توضیح تمامی نکات و اقدامات لازم ضمانت نامه بانکی چیست خواهیم پرداخت.

ضمانت نامه بانکی چیست؟

در پاسخ به سوال ضمانت نامه بانکی چیست باید گفت ضمانت‌نامه بانکی، سند و قراردادی است که افراد برای تضمین معامله از بانک دریافت می‌کنند.

به بیان ساده‌تر برای این که بدانیم منظور از ضمانت نامه بانکی چیست می‌توان گفت که به موجب ضمانت‌نامه بانکی طرف صادرکننده یا همان ضامن در مقابل کسی که ضمانت خواست ضمانت خواه متعهد می‌شود که عندالمطالبه یا در سررسیدی که در ضمانتنامه درج شده است مبلغ مشخص شده را د ارتباط با موضع ضمانت نامه به ذینفع، پرداخت نماید.

منظور از ضمانت نامه بانکی چیست؟ برای پاسخ به این سوال تعریف دیگری نیز وجود دارد که می‌توانیم بگوییم ضمانت نامه بانکی، سند و قراردادی است که نقطه شروع آن، درخواست مشتری به بانک است و در آن موضوع، مبلغ و مشخصات ذینفع را ذکر می‌کنند.

ضمانت نامه بانکی، سند و قراردادی است که در آن موضوع، مبلغ و مشخصات ذینفع را ذکر می‌کنند

ارکان ضمانت نامه

برای آگاهی بیشتر برای آن که بدانید ضمانت نامه بانکی چیست؟ ضمانت‌نامه بانکی با وارد نمودن اطلاعاتی تکمیل می‌شود که آن اطلاعات را ارکان ضمانت نامه می‌خوانیم. ارکان ضمانت نامه 6 مورد است که شامل موارد زیر می‌باشد:

1. ضامن
2. ضمانت خواه
3. ذینفع ضمانت نامه
4. موضوع ضمانت نامه
5. تاریخ سررسید
6. مبلغ وجه الضمان

در ضمانت نامه بانکی، بانک مشتری خود (ضمانت خواه) را تضمین می‌کند که تعهدات درج شده را در زمان سررسید در مقابل ذینفع ضمانت نامه رعایت کند.

ضرورت استفاده از ضمانت نامه بانکی

حال می‌خواهیم به سوال ضرورت استفاده از ضمانت نامه بانکی چیست را پاسخ دهیم. ضمانت نامه موجب تسهیل معامله بین طرفین قرارداد می‌شود و همین امر موجب پیشرفت و رشد اقتصادی و تجاری کشور است اما ضرورت استفاده از ضمانتنامه بانکی شامل:

• ارتقا کیفیت خدمات ارائه شده
• اشتغال زایی
• تامین نمودن ارز
• کاهش حداقلی هزینه‌های تولید
• ایجاد خلاقیت در تولید
• تبدیل ریسک تعهدی به ریسک اعتباری

انواع ضمانت نامه بانکی

به نظر شما انواع ضمانت نامه بانکی چیست؟ ضمانت نامه دارای انواع مختلفی می‌باشد که هر کدام برای انجام کاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع ضمانت نامه بانکی در تصویر زیر آمده است:

ضمانت نامه بانکی از طرف مضمون عنه به نفع مضمون له با موضوع معامله صادر می‌شود

در ادامه به توضیح انواع ضمانت نامه‌های بانکی خواهیم پرداخت. اما لازم است برای این که به طور جامع بدانید ضمانت نامه بانکی چیست نکته‌ای را ذکر کنیم. ضمانت نامه بانکی از طرف مضمون عنه به نفع مضمون له با موضوع معامله صادر می‌شود.

اطلاعات مربوط به ضمانت‌هایی که از سمت شرکت‌ در گرو بانک می‌باشد، باید در فرم مربوطه در برنامه مالی ثبت شود.

ضمانت نامه مناقصه یا مزایده

این نوع ضمانت نامه تنها در مناقصه‌ها و مزایده‌ها کاربرد دارد. زمانی که افراد در مناقصه یا مزایده شرکت می‌کنند برای اطمینان از حضور فرد در مناقصه، رعایت تعهدات و انصراف ندادن از مزایده، از او ضمانت‌نامه‌ای دریافت می‌کنند.

اگر شخصی در مناقصه حضور داشته باشد اما ضمانتنامه ارائه ندهد از مناقصه کنار گذاشته می‌شود. مبلغ ضمانت نامه بانکی مناقصه معمولا 5% قیمت پایه است.

معمولا شرکت‌های پیمانکاری به مناقصه‌ها و مزایده‌ها اهمیت زیادی می‌دهند، زیرا از طریق برنده شدن در همین مناقصات و مزایده‌ها پروژه های مهم ساختمانی را از آن خود می‌نمایند. این شرکت ها برای کنترل دقیق اطلاعات مالی خود نیاز به استفاده از بهترین نرم افزار حسابداری ساختمان سازی به عنوان یکی از بخش های برنامه حسابداری ابری دارند.

ضمانت نامه تعهد پرداخت

ضمانت نامه تعهد پرداخت زمانی ارائه می‌شود که فرد ضمانت خواه، از ذینفع وام و یا تسهیلاتی را دریافت کرده است و برای اطمینان مضمون له، به جهت این که ضمانت خواه وام خود را بازپرداخت خواهد کرد، ضمانت‌نامه بانکی تعهد پرداخت صادر و به شخص ذینفع (مضمون له) ارائه داده می‌شود.

ضمانت نامه گمرکی

واردکنندگان کالاها، هنگام ورود کالا به کشور باید مبلغی را به جهت حقوق گمرگی پرداخت کنند. اگر یکی از واردکننده‌ها نتواند حقوق گمرکی را هنگام ورود کالا پرداخت کند باید ضمانت نامه گمرکی ارائه دهد و در زمان سررسید مشخص شده تمام تعهدات ضمانت نامه را رعایت کند.

هنگام آزاد سازی کالا ها، قوانین ترخیص کالا گمرک جهت خارج شدن کالا از وضعیت قاچاق و پیدا کردن جنبه قانونی کالا ها رعایت می‌گردد. اگر شما با قوانین مربوط به هر یک از این مراحل آشنا نباشید، در ترخیض کالاهای خود دچار مشکل می‌شوید. برای داشتن اطلاعات بیشتر در این باره می‌توانید به مقاله قوانین ترخیص کالا گمرک مراجعه نمایید.

ضمانت نامه‌های پیمان

ضمانتنامه پیمان در قراردادهای پیمانکاری دولتی کاربرد دارد. به بیان ساده‌تر، پیمانکاران برای انجام پروژه‌های عمرانی و تولیدی، ضمانت‌نامه‌ای تحت عنوان ضمانت نامه پیمان، به دولت به عنوان کارفرما ارائه می‌دهد. شرکت‌های پیمانکاری نیز همانند سایر شرکت‌ها باید در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کنند.

ضمانت نامه حسن انجام تعهد

ضمانت نامه حسن انجام تعهد در قراردادهای کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. یعنی ضمانت خواه امضا می‌کند که تمام تعهدات را رعایت کند.

به عبارتی مضمون‌عنه، این ضمانت‌نامه را برای تضمین حسن انجام تعهدات در قرارداد و اجرای تمامی آن‌ها در زمان مشخص شده امضا و به مضمون‌له ارائه می‌دهد.

ضمانت نامه پیش پرداخت

در قرادادهای پیمانکاری و قرارداد کار ممکن است نیاز باشد که کارفرما تجهیزاتی را جهت انجام عملیات تولیدی به کارگاه اضافه کند، به همین دلیل درصدی از قرارداد را به پیمانکار پرداخت می‌کند.

در مقابل این اقدام، پیمانکار باید ضمانت نامه پیش پرداخت را امضا و به کارفرما تحویل بدهد. زمانی که تجهیزات کارگاه تکمیل شد مبلغ ضمانت نامه را نیز کاهش می‌دهند. این اطلاعات مربوط به هزینه‌ها در نرم افزار حسابداری ثبت می‌شود. قیمت نرم افزار حسابداری تاثیر بسیاری در امکانات این نرم افزار برای ثبت اطلاعات مالی دارد. به عنوان مثال مشاهده خلاصه پرونده پرسنلی یکی از قابلیت‌های نرم افزارهای حسابداری دارای فرم بایگانی اسناد می‌باشد.

ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان

در قراردادهای کار نوع دیگری ضمانت نامه بانکی وجود دارد که ضمانتنامه استرداد کسور وجه الضمان نام دارد. از این ضمانت نامه زمانی استفاده می‌کنند که کارفرما برای تضمین انجام پروژه از پیمانکار 10% مبلغ صورت وضعیت‌های پیمانکار را به عنوان ضمانت‌نامه بانکی از پیمانکار دریافت می‌کند.

ضمانت نامه حسن انجام کار

میان کارگران و کارفرمایان، قرادادی انعقاد می‌شود. کارفرمایان برای حسن انجام کار کارگران و عدم سهل انگاری آن‌ها، ضمانت نامه را درخواست می‌کند. کارگر نیز 10% مبلغ قرارداد را به عنوان ضمانت نامه حسن انجام کار امضا و به کارفرما ارائه می‌دهد. ضمانت نامه‌های پرسنل معمولا در نرم افزار حسابداری چند شرکتی  مورد استفاده سازمان ثبت می‌شوند.

کاربردهای ضمانت نامه بانکی

حالا به خوبی می‌دانید که ضمانت نامه بانکی چیست و انواع آن کدامند. اما لازم به ذکر است که انواع ضمانت نامه بانکی هر کدام کاربرد خود را دارند و برای انجام کاری امضا و به ذینفع ضمانت نامه، ارائه داده می‌شود.

حال سوال است کاربردهای ضمانت نامه بانکی چیست؟ کاربردهای ضمانت نامه بانکی در تصویر زیر آمده است:

ضمانت‌نامه بانکی با توجه به نوع کاربرد امضا و به ذینفع ضمانت نامه، ارائه داده می‌شود

ضمانت نامه بانکی برای خروج از کشور

ضمانت نامه بانکی برای خروج از کشور برای مشمولین نظام وظیفه ضروری است. مشمولین نظام وظیفه حین خدمت برای خروج از کشور باید درخواست ضمانت نامه به نفع معاونت سازمان نظام وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران انجام دهند.

برای درخواست ضمانتنامه بانکی برای خروج از کشور باید در سایت Services.epolice.ir مبلغ ضمانت نامه را واریز نمایند. لازم به ذکر است که برای تکمیل اطلاعات ضمانت بانکی، این را بدانید که تمامی ضمانت نامه‌ها حداقل 10% مبلغ قرارداد هستند.

ضمانت نامه بانکی برای وام

زمانی که افراد برای انجام اموری نیازمند وام هستند، برای تضمین بازپرداخت آن به ذینفع ضمانت‌نامه‌ای تحت عنوان ضمانت نامه بانکی برای وام، امضا و تحویل می‌دهند.

ضمانت نامه بانکی برای وام، توسط بانک‌های یک کشور به نفع دستگاه‌های اجرایی و یا بانک‌های دیگر صادر می‌گردد. یکی از شرایط صدور ضمانت نامه بانکی برای وام این است که مضمون‌عنه باید به لحاظ احتمال پرداخت مورد تایید و موافقت بانک مرکزی قرار گیرد.

ضمانت نامه بانکی شرکت در مناقصه

شرکت‌ها برای تضمین اعتبار شرکت خویش در مناقصه، باید اسنادی را ارائه دهند. که یکی از این اسناد، ضمانت نامه بانکی شرکت در مناقصه می‌باشد. این ضمانت نامه تنها به مدت برگزاری مناقصه صادر می‌شود و مدت محدودی دارد.

ضمانت نامه بانکی برای وثیقه دادگاه

مورد دیگر از کاربردهای ضمانت نامه بانکی چیست؟ ضمانت‌نامه بانکی برای وثیقه در دادگاه است که در گروه ضمانت نامه تعهد پرداخت می‌باشد.

ضمانتنامه بانکی برای وثیقه در دادگاه ضمن درخواست ضمانت خواه به نفع مراجع قضایی به منظور دعاوی مطروحه در دادگستری توسط بانک صادر و توسط ضمانت خواه امضا و به دادگاه ارائه می‌شود.

ضمانت نامه بانکی برای ویزای شینگن

برای مهاجرت و سفر به کشورهای عضو شینگن مانند: انگلیس، کانادا، آمریکا، سوئیس و… علاوه بر پاسپورت و ویزا برای تسهیل امور، افراد نیازمند ضمانت نامه بانکی برای ویزای شینگن هستند.

برای درخواست این ضمانت نامه باید مراحلی که شامل پر کردن فرم مشخصات فردی مخصوص حوزه شینگن و تهیه مدارک است جهت اخذ ویزا، حضور در ساعت و تاریخ مشخص در سفارت و… می‌باشد را طی کنند.

نکات مهم صدور و دریافت ضمانت نامه بانکی

دیگر به خوبی می‌دانید که ضمانت نامه بانکی چیست و انواع ضمانت نامه بانکی کدام است و همچنین کاربرد ضمانت نامه بانکی چیست.

اما نکاتی وجود دارد که هنگام صدور و دریافت ضمانت نامه باید به آن‌ها توجه کنید. نکات صدور ضمانت نامه بانکی چیست؟ این نکات در تصویر زیر آمده است:

3 نکته مهم برای صدور و دریافت ضمانت نامه بانکی

اولین نکته این است که باید بدانید، تمدید ضمانت‌نامه بانکی با ارائه و درخواست ذینفع قبل از تاریخ سررسید امکان‌پذیر است.

همچنین مبلغ ضمانت نامه باید بدون هیچ قید و شرطی، توسط ضمانت خواه به نفع ذینفع در تاریخ و موعد مقرر تمام و کمال پرداخت شود. سومین و مهم‌ترین نکته ضمانت نامه های بانکی این است که ضمانتنامه بانکی غیرقابل انتقال می‌باشد.

شرایط صدور ضمانت نامه بانکی

حال میخواهیم به شرایط صدور ضمانت نامه بانکی چیست بپردازیم. به جهت صدور ضمانت نامه بانکی، توسط بانک شرایطی وجود دارد که شخص ضمانت خواه باید از آن‌‌ها برخوردار باشد. شرایط صدور ضمانت نامه بانکی عبارتند از:

1. داشتن حساب بانکی و یا افتتاح حساب ضمانت خواه در بانک مذکور
2. برخوداری ضمانت خواه از تمکن مالی و رعایت تعهدات
3. اطمینان یافتن از اصل بودن قرارداد بین ضمانت خواه و ذینفع
4. صدور ضمانت نامه و ظهرنویسی آن، باید طبق شرایط مندرج در آیین نامه
5. دریافت حداقل 5% مبلغ ضمانت‌نامه، وجه نقد از مشتری

هزینه صدور ضمانت نامه

هزینه ضمانت نامه بانکی مربوط به صدور، تمدید، اصلاحیه و… همگی با توجه به نوع موضوع ضمانت نامه و وثایق آن صورت می‌گیرد.

به طور کلی، هزینه ضمانت نامه بانکی طبق دستورالعمل‌ها و موضوع قرارداد مضمون‌عنه و مضمون‌له و بر اساس بخشنامه اعلام شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، محاسبه و از ضمانت خواه اخذ می‌گردد.

مدارک مورد نیاز دریافت ضمانت نامه

مدارک دریافت ضمانت نامه بانکی چیست؟ اشخاص حقیقی و حقوقی برای دریافت ضمانتنامه بانکی باید ابتدا ضمانت خواه، درخواست صدور ضمانت نامه را به بانک ارائه دهد.

پس از بررسی درخواست، مضمون‌عنه باید مدارک مورد نیاز برای دریافت ضمانت نامه را به بانک مذکور تحویل دهد تا با مشخصات خود و مضمون‌له، ضمانت نامه صادر گردد.

مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقیقی

در جدول زیر 5 مدرک مورد نیاز برای دریافت ضمانت نامه اشخاص حقیقی ذکر شده است:

مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقوقی

1. ارائه کد اقتصادی و شناسه ملی
2. اساس نامه شرکت
3. روزنامه رسمی برای مشاهده آخرین تغییرات موسسه
4. عکس و کپی صفحات شناسنامه اعضای هیات مدیره
5. مدارک شناسایی مدیران
6. صورت‌های مالی حسابرسی شده
7. مستندات فعالیت شرکت مانند پروانه کسب (برای مطالعه بیشتر 👈 اصناف چیست)

پرسش و پاسخ‌های مهم ضمانت نامه بانکی

دانستیم که ضمانت نامه بانکی چیست و انواع آن را شناختیم و در طول مقاله دانستیم که هر کدام از ضمانت نامه‌های بانکی چه کاربردهایی دارند.

ضمانت نامه بانکی، سند یا قراردادی است که ضمانت خواه برای تضمین خود به ضمانت گیر ارائه می‌دهد. حالا می‌خواهیم برای درک بهتر پرسش ضمانت‌نامه بانکی چیست، پرسش‌هایی را مطرح و پاسخ دهیم.

ویژگی‌های ضمانت نامه بانکی چیست

حالا می‌خواهیم بیان کنیم که ویژگی ضمانت‌نامه بانکی چیست؟ از جمله ویژگی‌های ضمانت نامه بانکی به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

مندرجات ضمانت نامه بانکی چه مواردی است؟

در این بخش از مقاله میخواهیم اطلاعات درج شده در ضمانت نامه بانکی را شرح دهیم. با ما همراه باشید.

• مشخصات کامل و نشانی مضمون‌عنه
• مشخصات کامل مضمون‌له
• نام بانک و شعبه صادر کننده
• تاریخ صدور ضمانت‌نامه
• موضوع قرارداد
• شماره ضمانت نامه
• مدت زمان اعتبار ضمانت‌نامه
• مبلغ ضمانت نامه «هم به صورت عدد و هم حروف»

وثائق قابل قبول برای ضمانت نامه بانکی چه مواردی است؟

برای صدور ضمانت نامه چه وثائقی قابل قبول می‌باشند؟ وثائق قابل قبول ضمانت نامه بانکی چیست؟ برای صدور ضمانت‌نامه بانکی باید وثائق قابل قبولی را به بانک ارائه دهیم که شامل موارد زیر می‌شوند:

• وجه نقد، سپرده‌های سرمایه گذاری نزد بانک صادرکننده
• سفته
• اموال منقول
• سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس
• تضمین بانک‌های معتبر
• کشتی و هواپیما

مدت اعتبار ضمانت نامه بانکی چقدر است؟

یکی از موردهایی که در ضمانت‌نامه بانکی درج می‌شود، مدت اعتبار آن است. مدت اعتبار ضمانت نامه از تاریخ صدور آن که در ضمانت نامه یادداشت شده است شروع می‌شود و در تاریخ خاتمه ضمانت نامه، توسط مضمون‌له به پایان می‌رسد و قابل تمدید نیست مگر به درخواست ذینفع قرارداد.

ابطال ضمانت نامه بانکی چگونه است؟

در توضیح مفهوم ضمانت نامه بانکی چیست گفتیم که ضمانت نامه قابل تمدید نیست مگر به درخواست ذینفع، گاهی مشکلاتی رخ می‌دهد که نقطه مقابل این اتفاقات است و قبل از تاریخ سررسید ذینفع یا ضمانت خواه، درخواست ابطال ضمانت‌نامه را دارند.

این اتفاق اگر طبق قوانین بانکی باشد بدون هیچ مشکلی ابطال می‌شود اما در غیر این صورت با ممانعت بانک روبه‌رو خواهند شد. حال سوال است ابطال ضمانت نامه بانکی چیست؟ ضمانت خواه و ذینفع برای ابطال ضمانت نامه باید موارد زیر را انجام دهند:

• درخواست کتبی مبنی بر ابطال ضمانت نامه
• انقضا سررسید ضمانت نامه
• حصول شرایط خاص و مقرر در ضمانت نامه

نتیجه گیری

دانستیم که ضمانت نامه بانکی چیست و چه کاربردی در شرکت‌ها و موسسات دارد. ضمانت نامه بانکی سند و قراردادی است که اشخاص حقیقی و حقوقی به جهت تضمین قراردادهای خود به شخص ذینفع ارائه می‌دهند و این ضمانت‌نامه تا زمان سررسید آن یا درخواست ذینفع معتبر و دارای اعتبار است.

ضمانت نامه بانکی انواع مختلفی دارد که هر کدام جهت انجام کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. حال اگر در جایی سوال یا نکته خاصی وجود داشت برای ما در قسمت نظرها بنویسید تا اطلاعاتمان را با هم به اشتراک بگذاریم.