تهدیدهای عدم آشنایی قوانین ترخیص کالا گمرک

در روند آزاد سازی کالا ها، قوانین ترخیص کالا گمرک به منظور خارج شدن کالا از وضعیت قاچاق و پیدا کردن جنبه قانونی کالا ها رعایت می‌گردد. برای انجام امور ثبت و خروج کالا باید از برنامه مالی استفاده کنید. در فرآیند ترخیص کالا باید مراحل مختلفی انجام شود. از جمله آماده سازی، ثبت اسناد واردات یا صادرات کالا، محاسبه مبالغ منابع تعرفه گمرکی، حقوق گمرکی، مالیات و …

اگر شما با قوانین مربوط به هر یک از این مراحل آشنا نباشید، در ترخیض کالاهای خود دچار مشکل می‌شوید و حتی ممکن است فرآیند ترخیص کالاهای شما بسیار زمانگیر شود.

در این مقاله به معرفی ارزش گمرکی کالا، ارزش کالای صادراتی در گمرک، مراحل ترخیص کالا از گمرک، ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی، ترخیص کالا از گمرک فرودگاه امام خمینی و … می پردازیم. برای ثبت و ترخیص کالاهای خود می‌توانید از نرم افزار حسابداری بازرگانی خارجی استفاده کنید.

ارزش گمرکی چیست

یکی از مسایل مهم در ترخیص کالا که تاجران را تهدید می‌کند، عدم آشنایی با قوانین ارزش گمرکی کالاست. ارزش گمرکی کالا یا ارزش کالای ورودی در گمرک مبنایی است که بر اساس آن حقوق و عوارض ورودی تعیین می شود.

ارزش گمرکی کالا مبنای تعیین حقوق ورودی و عوارض کالا ها در ترخیص کالا گمرک می باشد.

بر اساس قوانین گمرکی، ارزش گمرکی کالا عبارت است از ارزش سیف (CIF) به ‌اضافه سایر هزینه ‌هایی که به ورود آن کالا تا اولین دفتر گمرکی تعلق می‌گیرد. هزینه هایی مانند کرایه حمل کالا با ناوگان خارجی، هزینه نقشه، حق لیسانس و سایر موارد.

ارزش سیف هم بر اساس مجموع کرایه ‌های زیر به دست می آید:

• از مبدأ تا ایران
• بیمه بین‌ راهی
• قیمت کالا در مبدأ

ارزش کالای صادراتی در گمرک

تعرفه یا ارزش گمرکی کالای صادراتی، عبارت است از قیمت فروش کالا برای صدور به ‌اضافه هزینه بیمه، باربری، حمل ‌و نقل و سایر هزینه‌ هایی که تا لحظه خروج از محدوده گمرکی کشور به آن کالا تعلق می‌گیرد. تعرفه گمرکی (Customs Value) بر اساس اسناد ارائه ‌شده توسط صادرکننده تعیین می‌شود.

در صورت عدم ارائه اسناد و یا نا معتبر بودن آنها از نظر گمرک، ارزش کالای صدوری را با استعلام از مراجع ذی ربط و بر اساس قیمت عمده ‌فروشی آن در بازار داخلی به ‌اضافه  هزینه ‌هایی که تا خروج از قلمرو گمرکی به آن تعلق می‌گیرد تعیین می کنند.

هر کالایی که برای صادرات به گمرک ارائه می شود، بدون توجه به اینکه بر اساس قرارداد چه قیمتی برای آن تعیین شده باشد، دارای قیمتی است که از قبل توسط مراجع رسمی مشخص شده و به‌عنوان قیمت ‌های صادراتی در اختیار گمرک، بانک و سایر سازمان ‌های ذی ربط قرار گرفته است.

مبنای تعرفه کالای صادراتی، شامل قیمت فروش کالا برای صدور، به‌ اضافه سایر هزینه ‌هایی است که تا لحظه خروج از محدوده گمرکی کشور به آن کالا تعلق می‌گیرد.

کد تعرفه گمرکی کالاها

تعرفه گمرکی کالا به مالیات و عوارضی گفته می شود كه دولت ‌ها از واردات كالاها دریافت می كنند و اصطلاحاً به آن حقوق گمركی (Customs Duties) نیز گفته می شود. به تعرفه گمركی که با توجه به ارزش كالا دریافت می شود، تعرفه ارزشی می گویند.

اگر به تعرفه گمرکی کالاها اشراف نداشته باشید، در محاسبه هزینه دچار اشتباه می شوید و ممکن است نتوانید از پس تامین مالی هزینه ترخیص کالاهای خود به خوبی برآیید.

تعرفه گمرکی، مالیات و عوارضی می باشد که دولت های برای کالاهای وارداتی دریافت می نمایند.

عدم آگاهی از تعرفه گمرکی کالاها، شما را در محاسبه هزینه دچار مشکل می کند، مقادیری که در گمرك بابت كالاهای وارداتی اخذ می شود، به چند دسته زیر تقسیم می شوند:

• عوارضی که در رده مالیات غیرمستقیم قرار می گیرند و توسط گمرك دریافت می‌شود
• هزینه‌ هایی كه در ازای انجام خدماتی مانند تخلیه و بارگیری، آزمایش، استاندارد و انبار داری دریافت می شوند. این هزینه ‌ها توسط سازمان ‌های ارائه كننده خدمات مانند سازمان بندرها، انبارهای عمومی در گمركات داخلی و سازمان ملی استاندارد دریافت می شود
• حقوق ورودی كه در قانون امور گمركی تعریف ‌شده است شامل موارد زیر است:

1- برای همه کالاها 4 درصد حقوق گمرکی دریافت می‌شود که توسط مجلس تصویب ‌شده است.

2- سود بازرگانی كه توسط دولت تعیین می‌شود.

البته مالیات‌ ها و عوارض دیگری نیز بر اساس نوع و حجم كالا دریافت می‌شود که شامل موارد زیر است:

• %9 از مالیات ارزش‌افزوده
• %4 از كالاهای فرهنگی
• %1 از مجموع حقوق گمركی و سود بازرگانی (حقوق ورودی) به ‌عنوان عوارض هلال‌ احمر

لازم به ذکر می باشد، که تعرفه گمرکی کالا به مالیات و عوارضی گفته می‌شود، كه دولت ‌ها از واردات كالاها دریافت می كنند.

مراحل ترخیص کالا از گمرک

اگر مالک کسب ‌و کاری باشید، ترخیص کالا از گمرک و آشنایی با قوانین برای شما ضروری است. کالاهایی که از شرکت ‌های خارجی خریداری می شوند، قبل از این‌ که اجازه ورود به کشور برای آن‌ها صادر شود، باید توسط سازمان گمرک بررسی شوند.

مسئول مربوطه در حال انجام مراحل ترخیص کالا از گمرک می باشد.

پس از اعتبارسنجی ‌های اولیه و ارائه مدارک احراز هویت مالک کالا و مدارک تجاری می توان کالاهای وارداتی را از گمرک آزاد کرد. شاید در ابتدا تصور کنید، روال آزادسازی کالا از گمرک ساده است، اما پس از این که وارد عمل شدید متوجه خواهید شد، که انجام آن چندان هم ساده نیست و پیچیدگی ‌های خود را دارد.

برای اینکه کالا از حالت قاچاق خارج شود و جنبه قانونی داشته باشد، باید مراحل ترخیص کالا از گمرک انجام شود. ترخیص کالا به معنی معرفی کالاها به گمرک و آزاد سازی آنها برای واردکننده یا صادرکننده است.

برای انجام این کار، می‌بایست اقدامات مختلفی به شرح زیر انجام شود:

• آماده‌ سازی و ثبت ‌اسناد واردات یا صادرات کالا به شکل فیزیکی یا الکترونیکی
• محاسبه سود بازرگانی، حقوق گمرکی و مالیات (بخوانید: نرم افزار بازرگانی)
• مأخذ تعرفه گمرکی
• تسهیلات ارائه ‌شده توسط دولت به واردکنندگان و صادرکنندگان کالا
• و سایر موارد

پس از اعتبارسنجی‌ های اولیه و ارائه مدارک احراز هویت مالک کالا و مدارک تجاری وی، می‌توان کالاهای وارداتی را از گمرک آزاد کرد.

 مراحل و شرایط لازم جهت ترخیص کالا در گمرک

برای ترخیص کالا از گمرک در ابتدا باید کارت بازرگانی، کارت حق العمل کاری و دیگر مجوزهای مورد نیاز، توسط سازمان گمرک ایران برای شما صادر شده باشد.

ترخیص کالا در گمرک شامل 12 مرحله است

ترخیص کالا در گمرک شامل مراحل زیر است:

1- تکمیل اسناد مربوطه

2- ورود اطلاعات از طریق سامانه EPL

3- چاپ اظهار نامه مالیاتی

4- دریافت کوتاژ و تعیین مسیر:

• • مسیر سبز: صندوق
  • مسیر زرد: بررسی اسناد توسط کارشناس مربوطه و دریافت مجوزهای لازم
  • مسیر قرمز: ارزیابی و دریافت مجوزهای لازم و بررسی اسناد توسط کارشناس

5- ارزیابی کالا

6- اخذ مجوزهای لازم

7- کارشناس سرویس (مجازی)

8- 10 درصد کرایه حمل مسیرهای خارجی

9- صندوق

10- انبارداری (بخوانید: نرم افزار انبار)

11- درب خروج

12- خروج کالا

روند اظهار و ترخیص کالا از گمرک

با توجه به راه اندازی سامانه الکترونیکی، دیگر نیازی نیست که جهت ارائه اسناد کاغذی به قسمت ‌های مختلف مراجعه کنید، چرا که کلیه اسناد کاغذی از طریق رایانه خریدار به سامانه ترخیص الکترونیکی گمرک انتقال داده می شود.

مسئول مربوطه در حال بررسی روند اظهار و ترخیص کالا گمرک می باشد.

به طور کلی فرآیند اظهار و ترخیص کالا شامل 4 مرحله به شرح زیر است:

1- ثبت اظهارنامه

اولین مرحله از فرایند ترخیص کالا از گمرک تکمیل اظهارنامه واردات کالا و ثبت آن در سامانه گمرک به‌صورت الکترونیکی است. اگر به خوبی از فرآیند و قوانین ثبت اظهارنامه آگاهی نداشته باشید، نمی توانید به درستی آن را انجام داده و دیگر مراحل فرآیند ترخیص کالا را شروع کنید. در زمان ورود کالاها به گمرک اطلاعاتی مانند نوع کالا، کمیت، علامت تجاری، فنی، مدل، ارزش و وزن کالا بررسی می‌شود. اخیرا سامانه ای با عنوان سامانه مودیان مالیاتی معرفی شده است که با استفاده از آن و با توجه به قانون جدید سامانه مودیان باید اظهارنامه مالیاتی خود را ثبت کنید.

قبل و پس از ورود کالاها، به طور مثال شرکت کشتیرانی گزارش ورود و اطلاعات مربوطه را برای سازمان گمرک ارسال می‌کند. اگر هیچ گونه خطا یا مشکلی رخ ندهد، شماره اعلامیه ورود کشتی یا هواپیما توسط سیستم الکترونیکی گمرک به شرکت حمل و نقل داده می‌شود. وقتی‌که محموله به بندر رسید واردکننده یا ترخیص کار، اظهارنامه را به سیستم الکترونیکی گمرک می دهد.

لازم به ذکر می باشد که تمام شرکت های بازرگانی در صورت تمایل می توانند وام های مضاربه ای دریافت کرده و از آن برای رونق واردات  صادرات کشور استفاده نمایند. درصورتی که از جزئیات وام های مضاربه ای اطلاع ندارید، حتما مقاله وام مضاربه ای را مطالعه کنید.

2- بررسی و تائید اظهارنامه

مرحله دوم، بررسی و تائید اعلامیه و اسناد دیگر توسط واردکننده است. در این جا نیز سیستم الکترونیکی گمرک، اطلاعات داده‌ شده را اعتبارسنجی می کند، سپس در عرض چند ثانیه شماره اظهارنامه را به شما می دهد و شما پرداخت الکترونیکی را انجام می دهید.

3- پرداخت عوارض و مالیات واردات

مرحله سوم، پرداخت عوارض و مالیات تعیین شده است. دو روش برای پرداخت عوارض و مالیات گمرکی وجود دارد.

1. پرداخت به‌ شکل فیش بانکی
2. پرداخت به صورت الکترونیکی

پرداخت به‌ شکل فیش بانکی و الکترونیکی، دو روش پرداخت عوارض و مالیات واردات کالا از گمرک است

ارائه سایر اسناد

برخی اسناد و مدارک نیز باید به اداره گمرک تحویل داده شود. به عنوان مثال تحویل گواهی بهداشت که برای مواد غذایی و همچنین محصولات آرایشی و بهداشتی و دارویی اجباری است. همچنین ارائه فاکتور خرید نیز لازم است. ارائه پکینگ لیست، مانیفست و بارنامه نیز از دیگر مدارک لازم جهت ارائه به گمرک است.

تطبیق اسناد

اداره گمرک می ‌بایست کلیه اسناد و مدارک دریافتی از سوی صاحبان کالا را بررسی کند و سپس آنها را برای ارزیابی کالا با اسناد ارائه ‌شده و در نهایت صدور صورتحساب به بخش حسابداری ارسال کند.

برای پرداخت عوارض و مالیات گمرکی دو روش پرداخت به‌ شکل فیش بانکی و پرداخت به صورت الکترونیکی وجود دارد.

4- ترخیص کالا

1. دریافت پرفرما و پکینگ لیست
2. اخذ مجوز ثبت سفارش بازرگانی
3. بیمه کردن کالا و هماهنگی جهت بازرسی در مبدأ و مقصد
4. تشکیل پرونده جهت تخصیص ارز و حواله بانکی
5. ارتباط با شرکت حمل‌ و نقل بین المللی:

• • شرکت حمل و نقل زمینی: گمرک شهریار و غرب
  • شرکت حمل و نقل دریایی: گمرک شهید رجایی بندرعباس
  • شرکت حمل و نقل هوایی: گمرک فرودگاه امام خمینی

6. دریافت اسناد حمل از شرکت ‌های حمل ‌و نقل بین المللی
7. تکمیل اسناد و تشکیل پرونده، تنظیم پیش نویس دور اظهاری
8. بررسی و تائید توسط کارشناس فنی گمرکی و بازرگانی
9. دور اظهاری واردات

مهم ترین گمرکات ایران به شرح زیر هستند و بیشتر کالاهای وارداتی از طریق آن‌ها وارد کشور می شود:

• گمرک فرودگاه امام خمینی
• گمرک غرب تهران
• گمرک شهریار
• گمرک شهید رجایی بندرعباس

در ادامه به بررسی مراحل ترخیص کالا از دو گمرک مهم شهید رجایی بندرعباس و فرودگاه امام خمینی می پردازیم.

ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی

گمرک شهید رجایی بزرگ ترین اسکله و گمرک ایران است. مساحت این گمرک 2400 هکتار است و در 23 کیلومتری بندرعباس قرار دارد. یکی از مزایای گمرک شهید رجایی، واقع شدن آن در منطقه ویژه اقتصادی است. چراکه صاحبان بار می توانند کالاها و اجناس وارداتی خود را با هزینه کمی تغییر نام دهند.

اسکله این گمرک برای پهلو گرفتن کشتی ‌های غول ‌پیکر اقیانوس ‌پیما و تخلیه بار بسیار مناسب است. ترخیص کالا از گمرک بندرعباس برای اغلب واردکنندگان جنوب کشور بسیار اقتصادی است و واردکنندگان می توانند از امکانات بالای این گمرک برای تسریع امر ترخیص و نگهداری سالم محموله خود بهره ببرند.

هزینه ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی

ارزش‌گذاری بسیاری از کالاها به منظور تعیین حقوق و عوارض گمرکی متناسب با وزن و تعداد آنها تعیین می شود. فرمول محاسبه ارزش کالا به شرح زیر است:

بیمه + کرایه حمل + ارزش کالا در مبدأ = CIF

نرخ بیمه و کرایه حمل کالاهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. کرایه تا اولین مرز ایران با توجه به کشور مبدأ و وسیله حمل تعیین می شود. %9 مالیات بر ارزش‌افزوده، هزینه ‌های انبارداری، تخلیه و بارگیری نیز باید در هنگام خروج و ترخیص کالا پرداخت شود. در صورتی که علاقمند به مباحث انبارداری و انبارگردانی هستید می‌توانید به مقاله  صورتجلسه انبارگردانی مراجعه نمایید.

 مراحل ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی

مراحل ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی در جدول زیر آمده است.

لیست کالاهای وارداتی در گمرک شهید رجایی

• پارچه، فرش ماشینی
• خودرو
• لوازم‌خانگی بزرگ، تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی، رایانه نوت بوک و لوازم جانبی و تجهیزات، رایانه و دوربین عکاسی و مداربسته
• سیگار و دیگر محصولات دخانی
• ماشین ‌آلات راه ‌سازی مستعل و نو
• لوازم آرایشی و بهداشتی
• پیش سازهای مواد مخدر
• لاستیک
• شیرآلات
• کارنه دو پاساژ

ترخیص کالا از گمرک فرودگاه امام خمینی

فرودگاه امام خمینی یکی از بزرگ ‌ترین فرودگاه ‌های منطقه است و هدف از ساخت آن گسترش روابط بین‌المللی در زمینه جابه جایی مسافر و کالا است. سازمان گمرک نیز با آغاز بهره ‌برداری از این فرودگاه، دفاتر خود را در آن احداث کرد و کار خدمات‌ دهی را شروع کرد.

این موضوع اهمیت زیادی دارد که گمرک در نزدیکی محل ورود کالا قرارگرفته است و کار صاحبان کالا را بسیار آسان کرده است. این گمرک دارای رویه ‌های زیادی مانند مسافری، ترانزیت خارجی و داخلی، ورود موقت و قطعی و مرجوعی و صادرات موقت و قطعی است.

انتقال کالا به شکل هوایی، بیشتر از طریق اداره گمرک فرودگاه امام خمینی انجام می شود

گمرک امام خمینی به ‌عنوان اتوبان ترانزیتی پایتخت به‌صورت 24 ساعته فعال است و تمامی امور گمرکی در آن جاری است. انتقال کالاها به شکل هوایی در کشور، بیشتر از طریق اداره گمرک فرودگاه امام خمینی انجام می شود. بخش ‌های مختلف این گمرک شامل موارد زیر است.

• تجاری
• امانات پستی
• امور مسافری

مراحل ترخیص کالا از گمرک امام خمینی

1. جمع آوری کالاها و بارگیری آنها
2. اقدام به انتقال کالا توسط خطوط هوایی
3. شروع عملیات ترخیص کالا و دریافت آنها از فرودگاه (تراکینگ)
4. ارزیابی کالا، ثبت اظهارنامه‌ ها و بررسی اسناد و نتیجه آنها
5. بعد از پروانه شدن کالاها، انتقال توسط وسایل نقلیه مناسب و بارگیری آنها

فهرست کالاهای وارداتی در گمرک فرودگاه امام خمینی

• انواع پارچه
• فرش ماشینی
• تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی
• لوازم آرایشی و بهداشتی
• سیگار و دیگر محصولات دخانی
• طلا و جواهرات و سایر فلزات گران ‌قیمت
• کالاهای متعلق به سفارتخانه‌ ها
• پیش سازهای مواد مخدر
• لوازم‌خانگی بزرگ، رایانه، نوت بوک و لوازم جانبی و تجهیزات رایانه و دوربین عکاسی و مداربسته، تلفن همراه و لوازم جانبی
• اسباب ‌بازی، چسب، لاستیک، شیرآلات بهداشتی

ترخیص کالاهای مرجوعی چگونه است؟

یکی از نکات مهمی که در گمرکات از اهمیت بالایی برخوردار است مدت ‌زمان نگهداری کالاها و ترخیص آنها در گمرک است که معمولاً در گمرکات مختلف و به نسبت نوع کالاها متفاوت است. چنانچه کالا در مدت زمانی که در قبض انبار کالاها ذکر گردیده ترخیص نشود مشمول قانون متروکه می شود و سازمان متروکه، کالا را به انبار خود انتقال می دهد و پس از مراحل قانونی کالا را به فروش می رساند.

ترخیص کالای مرجوعی در ترخیص کالا گمرک امری دشوار و زمانبر می باشد.

ترخیص کالاهای مرجوعی علاوه بر زمان و هزینه ‌هایی که تمامی آن باید برای گمرک امام خمینی پرداخت شود، شامل تعهدات بسیاری است و در کل امری پیچیده و سخت است. بعد از مراحل بالا می بایست مبلغی با عنوان ضمانت ‌نامه از طرف صاحب کالا در اختیار گمرک قرار داده شود که این وجه تا زمان حمل کالا از گمرک داخلی تا گمرک مرزی در حساب گمرک می ماند و بعد از آن، اجازه پس گرفتن آن را دارید.

چنانچه کالا در مدت ‌زمانی که در قبض انبار کالاها ذکر گردیده ترخیص نشود، مشمول قانون متروکه می شود.

اصطلاحات گمرکی

یکی از دلایل عدم آشنایی با قوانین ترخیص کالا از سمت تاجران تازه کار را، عدم آشنایی آنها با اصطلاحات گمرکی است. در ادامه شما را با برخی از مهم ‌ترین اصطلاحات گمرکی آشنا می‌کنیم.

ترخیص‌کار

به شخصی گفته می‌شود که از صادرکننده و یا واردکننده کالا و یا مالک کالا، دارای وکالت قانونی برای انجام امور ترخیص کالا از گمرک است. این وکالت به او اجازه می دهد تا به وکالت از مالک کالا امور ترخیص را انجام دهد.

حق العمل کار گمرک

حق العمل کار گمرک به شخص یا شرکتی گفته می شود که برای انجام امور ترخیص کالا از یکی از گمرکات کشور و یا از اداره گمرک مجوز فعالیت دریافت کرده است.

اسناد حمل

اسناد حمل شامل بارنامه به ‌منزله سند قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است. همچنین سندی که زمان ادعای خسارت از شرکت بیمه دریافت می شود و می‌تواند به ‌عنوان پشتوانه مورد استفاده قرار گیرد نیز یکی از اسناد حمل است.

در بارنامه باید موارد زیر درج‌شده باشد:

• شرح کالا
• علائم و یا شماره‌ های تجاری
• نام کشتی حامل
• ذکر عبارتی که حاکی از وجود کالا در کشتی باشد
• بندرهای بارگیری و تخلیه
• نام حمل کننده کالا
• نام گیرنده کالا
• نام و نشانی شخصی که ورود اجناس به اطلاع او می رسد
• هزینه حمل پرداخت شده یا قابل پرداخت در مقصد
• تعداد نسخه‌ های بارنامه که به‌ صورت اصل صادرشده است
• تاریخ صدور

اسناد مثبته گمرکی 

به اسنادی گفته می شود که نشان دهنده موارد زیر است:

• ورود کالا به صورت قانونی به کشور
• انجام تشریفات گمرکی مرتبط با آنها
• ترخیص از گمرک با صدور سند
• پرداخت کلیه وجوهی که به ورود قطعی به کالا تعلق می گیرد

اسناد نادرست

 اسنادی که در آنها خصوصیات کالا به صورت صحیح بیان نشده باشد و یا مشخصات کالای دیگری با عوارض گمرکی کمتر ذکر شده باشد.

اظهارنامه کالا

 اظهاری است که بر روی برگه مخصوص گمرکی بیان می شود. در این اظهارنامه روش گمرکی که باید در مورد کالا اجرا شود و مشخصاتی که از نظر گمرک برای اجرای آن روش لازم است، قید شده است.

اظهارنامه ورود یا خروج، حاوی مشخصات لازم در ارتباط با وسیله حمل‌ و نقل، کالاها، کارکنان و مسافران است

اظهارنامه ورود یا خروج

 عبارت است از هر نوع اظهارنامه ای که باید توسط شخص مسئول وسیله حمل‌ و نقل یا نماینده او در هنگام ورود یا خروج وسیله حمل  و نقل به مقامات گمرکی ارائه شود و حاوی مشخصات لازم در ارتباط با وسیله حمل‌ و نقل، مسیر سفر، بار، کالاهای توشه ای و ملزومات، کارکنان و مسافران است.

اظهارنامه گمرکی

 یعنی هر اظهار یا اقدامی که راجع به اطلاعات خاص مورد نیاز گمرک به هر شکل که توسط گمرک توصیه شده یا مورد قبول واقع شود.

اظهارنامه مبدأ

 عبارت است از شرحی در خصوص مبدأ کالاهای ساخته‌ شده که در هنگام صدور آنها توسط سازنده، تولیدکننده، تهیه‌کننده، صادرکننده یا هر شخص صلاحیت‌ دار دیگری در برگ خرید تجاری یا هر سند دیگری که مربوط به کالاها باشد ذکر می شود.

کابوتاژ

 عبارت است از حمل کالا از بندر یک کشور به بندر دیگر و همچنین از یک گمرک به گمرک دیگر که از طریق کشور هم ‌جوار یا آبراه ‌های داخلی صورت می ‌پذیرد. برای کابوتاژ تشریفات گمرکی لازم است و دو نوع اظهارنامه صادر می شود که یکی هنگام خروج کالا از بندر یا مرز و دیگری نیز هنگام ورود به گمرک مرز یا بندر تنظیم می‌شوند.

بارانداز

به محل سر پوشیده‌ای گفته می‌شود که ممکن است یک یا چند طرف آن دیوار نداشته باشد و کالاها به دلیل اینکه از برف و باران و تابش آفتاب محفوظ بمانند، در آنجا نگهداری می شوند.

بار نویسی

 مأمورین مخصوص موقع تخلیه کالا ریز مشخصات آن را می نویسند تا بعداً با بارنامه و مانیفست تطبیق داده شود.

پروفورما

پروفورما یا پیش برگ خرید، سیاهه خریدی است که فروشنده از مبدأ به ‌عنوان پیشنهاد فروش یا تعیین ارزش و شرایط فروش صادر می کند. با استفاده از سیستم فروش فرداد به راحتی می توانید اقدام به صدور پروفورما نمایید.

ترانسشیپ

یک روش گمرکی است که بر اساس آن کالاها تحت نظارت گمرک از یک وسیله حمل ‌و نقل ورودی به یک وسیله حمل ‌و نقل خروجی (صدور) در حوزه یک دفتر گمرکی که آن دفتر در عین‌ حال دفتر گمرکی توأم برای ورود و صدور است، انتقال داده می شود.

عملیات ترانسشیپ کالا ها در حال انجام می باشد.

تعهد ترانزیت 

سندی است که توسط گمرک تنظیم می شود و به‌ موجب آن اجازه داده می شود که کالاها به ‌طور ترانزیت گمرکی بدون پیش‌ پرداخت حقوق و عوارض ورودی حمل شوند و معمولاً حاوی کلیه مشخصات لازم برای تعیین حقوق و عوارض ورودی در مورد مقتضی و یک تعهد تضمین ‌شده مبنی بر ارائه کالا با مهر و موم گمرکی و سیم و سرب دست‌ نخورده به دفتر گمرکی مقصد است.

دمپینگ

 دمپینگ عبارت است از عرضه کالا با قیمتی کمتر از هزینه نهایی تولید آن یا با استفاده از یارانه ‌های غیرعادی در یک بازار خارجی.

سیاهه تجاری

 صورتحسابی است که به موجب آن هزینه کالا به حساب خریدار منظور می شود. سیاهه باید دارای موارد زیر باشد:

• تاریخ
• نام و نشانی خریدار و فروشنده
• شماره سفارش یا قرارداد
• مقدار و شرح کالا
• قیمت واحد
• شرح هرگونه هزینه اضافی توافق شده که در قیمت واحد اعمال نشده است
• ارزش کل کالا
• گواهی مبدأ توسط صادرکننده کالا و نماینده اش تهیه می شود
• وزن بسته
• تعداد بسته ‌ها
• علائم و شماره‌ های حمل
• شرایط تحویل و پرداخت

فله 

به کالاهایی که بدون پوشش در واگن ‌ها، کامیون ‌های اتاق ‌دار و یا کشتی حمل می شود فله می گویند. کالاهایی مانند شکر، گندم، حبوبات، علوفه و مانند این‌ ها به ‌صورت فله حمل می شوند.

کانتینر 

محفظه بزرگی است از چوب یا فلز که اغلب حجم کفه یک کامیون بزرگ یا تریلر را فرا می گیرد.

گواهی بیمه

 اظهارنامه امضا شده ای که نشان دهنده مبدأ ساخت کالا است. گواهی مبدأ توسط صادرکننده کالا و نماینده اش تهیه می شود. این گواهی در بعضی از کشورها باید روی فرم خاصی که حاوی تائید یک سازمان اداری مستقل (برای مثال اتاق بازرگانی) باشد صادر شود.

مانیفست

 فهرست محمولات یک کشتی، قطار، کاروان یا کامیون ‌هایی را می‌گویند که بیشتر از یک بارنامه دارند. در فارسی می توان آن را  فهرست کل کالا خواند که حاوی ریز کلیه برنامه‌ های مربوط به محموله است. این فهرست کل، زمانی عرضه می شود که محموله تجاری به گمرک مقصد می رسد.

مانیفست محموله (بار)

 عبارت است از فهرستی از کالاهای تشکیل دهنده محموله بار که در یک وسیله حمل ‌و نقل یا در یک واحد حمل ‌و نقل حمل می شوند. مانیفست محموله بار حاوی مشخصات بازرگانی مربوط به کالاها از قبیل شماره ‌های اسناد حمل، نام صادرکننده و گیرنده کالا، علامت و شماره، تعداد و نوع بسته ‌بندی، مقدار و شرح کالا است و ممکن است به ‌جای اظهارنامه محوله بار به کار رود.

نظارت گمرکی

 یعنی اقدامی برای تضمین اجرای قوانین و مقرراتی به عمل آید که گمرک مسئول اجرای آنهاست.

وزن قانونی

 وزن قانونی یعنی وزنی که طبق قانون برای مقاصد معین تعیین‌ می شود. در قانون گمرک وزن قانونی به روش زیر به دست می آید.

وزن قانونی = وزن ناخالص (وزن با ظرف) – وزن تقریبی ظرف (طبق وزن ظروف که در قانون گمرک مشخص شده است)

هزینه های گمرکی

 هزینه های گمرکی وجوهی هستند که میزان و چگونگی وصل آنها با تصویب هیئت‌ وزیران برای تخلیه، باربری، انبارداری، آزمایش، تعرفه ‌بندی، بدرقه کالا، خدمات فوق‌العاده و نظایر آن تعیین و به‌ وسیله گمرک وصول می شود. بعضی از این هزینه‌ ها در اظهارنامه‌ های گمرکی و قبل از این هزینه ‌ها در اظهارنامه‌ های گمرکی و قبل از اظهار، محاسبه و منظور می شوند. برخی نیز به‌ موجب قبض درآمد و جدا از اظهارنامه وصول می شوند. این هزینه های گمرکی شامل هزینه خدمات فوق العاده، هزینه آزمایش کالا، هزینه تعرفه ‌بندی و هزینه بدرقه کالا می شود.

کارنه تیر

 کارنه تیر سند ترانزیتی بین المللی کالا از راه زمینی است که در مبدأ صادر می شود و به ‌موجب آن کالا از کشورهای بین راه تا مقصد به ‌طور ترانزیت عبور می کند. برای صدور این سند، نیازی به انجام تشریفات ترانزیت در مرز ورودی و خروجی هر کشور نخواهد بود.

کارنه ا.ت.ا

 مدرک ورود موقت بین المللی است که اگر شخص یا شرکتی کالایی به صورت ورود موقت جهت شرکت در نمایشگاه‌ ها یا تأسیس نمایشگاه وارد نماید و یا نمونه‌ هایی برای ارائه به مشتریان وارد کند، به ‌موجب این مدرک نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ورود موقت نخواهد داشت.

کارنه دو پاساژ

 کارنه دو پاساژ به معنی گذرنامه وسیله حمل‌ و نقل جاده ای است که به ‌عنوان ورود موقت به کشور یا کشورهایی، ممکن است برای حمل کالا، اشخاص یا به عنوان اتومبیل سواری برای گردش یا انجام امری که در نظر است، موقتاً برای ورود به کشوری از آن استفاده شود.

کالای ضبط ‌شده در گمرک

 یکی از تهدیدهایی که در صورت عدم آشنایی با قوانین ترخیص کالا، شما را دچار دردسر می کند عدم آشنایی با کالاهای ممنوعه است. ضبط کالا در گمرک در مواردی اتفاق می افتد که کالای ممنوع الورود یا غیرمجاز با نام و مشخصات درست اظهارشده باشد. در این صورت گمرک سه ماه به صاحب کالا فرصت می دهد تا آن را از کشور خارج کند.

اما اگر صاحب کالا در این مدت اقدامی نکند، کالای مذکور ضبط می شود. همچنین بعد از ضبط، به صاحب کالا دو ماه وقت داده می شود که اگر شکایتی دارد به دادگاه ارائه کند. در غیر این صورت و گذشت وقت مقرر، آن کالا ضبط قطعی می شود و به مالکیت دولت در می آید.

کالای متروکه

 کالای متروکه کالایی است که صاحب آن، آن را رها کرده باشد و به هر دلیل به سراغ کالا برای ترخیص نرفته باشد یا در صورت مراجعه، در ارائه اسناد یا مدارکی که لازم است تأخیر کند، مدتی که بعد از انقضای آن، کالا به مدت چهار ماه از تاریخ اولین قبض انبار و در فرودگاه ها دو ماه متروکه می شود. چنانچه صاحب کالا برای عدم مراجعه و ترخیص کالا عذر موجهی داشته باشد می تواند با تنظیم درخواست و ارائه آن به گمرک، تقاضا کند که مدت یاد شده حداکثر چهار ماه دیگر تمدید شود. از جمله کارهایی که برای کارگران عذاب آور بوده و تلاش کردند در لیست مشاغل سخت و زیان آور نیز آورده شود، همین جستجو در کالای متروکه هست.

در گمرک کالاهای متروکه بسیاری وجود دارند، که فرایند ترخیص از گمرک برای آن ها انجام نشده است.

کالای مرجوعی

 به کالاهایی گفته می شود که دارای شرایط زیر باشند:

۱- به عنوان واردات موقت به کشور وارد می شوند و در پایان مهلت ورود موقت برای اعاده از کشور، اظهار و تحت عنوان کالای مرجوعی شناخته می شوند.

۲- به دلیل ممنوعیت یا غیرمجاز بودن تطبیق با استانداردهای اجباری (در مورد آن دسته از کالاها که ورودشان مستلزم رعایت استاندارد اجباری است) یا به ‌طورکلی عدم احراز شرایط، قابل ترخیص نیستند به همین لحاظ از کشور باید مرجوع شوند.

کالاهای توشه ای و ملزومات

 عبارت است از کالاهای اختصاص ‌یافته برای مصرف توسط مسافران و کارکنان کشتی ها، هواپیماها یا قطارها، این کالاها ممکن است فروخته شده باشند یا نشده باشند.

اصطلاحات گمرکی به زبان انگلیسی

فرم S.A.D: به اظهارنامه گمرکی گفته می شود که به ‌منظور یکسان سازی جمع آوری اطلاعات طراحی شده است.

سند CRF: یک سند گمرکی است که توسط مؤسسات بازرسی کالا صادر می شود و نشان می دهد که قیمت کالا در مبدأ مورد تائید شرکت بازرسی قرار گرفته است.

اصطلاح EXW: تحویل کالا در محل کار (کارخانه، انبار و غیره)

اصطلاح FCA: تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ

اصطلاح FAS: تحویل کالا در کنار کشتی در مبدأ

اصطلاح FOB: تحویل کالا روی عرشه کشتی در مبدأ

اصطلاح CFR: ارزش کالا و کرایه حمل تا مقصد

اصطلاح CIF: ارزش کالا، بیمه و کرایه حمل تا مقصد

اصطلاح CPT: تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد

اصطلاح CIP: تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد

اصطلاح DAT: تحویل در پایانه تعیین شده بعد از تخلیه بار در مقصد

اصطلاح DAP: تحویل روی وسیله نقلیه در مقصد

اصطلاح DDP: تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی

مشکلات عدم آشنایی با قوانین ترخیص کالا از گمرک

در فهرست زیر به بررسی برخی از مشکلاتی که ممکن است به دلیل عدم آگاهی کافی از قوانین ترخیص کالا از گمرک برای شما به وجود آید، پرداخته ایم.

برخی از مشکلات ترخیص کالا به دلیل عدم آگاهی کافی از قوانین گمرکی است

1. ارزش گذاری نامناسب پایه کالاها در گمرک
2. عدم آشنایی با مسیرهای قرمز، زرد و سبز و مشخص نبودن مسیر کالاهای وارداتی در گمرکات
3. باقی ماندن کالاها در گمرک به مدت طولانی که منجر به هزینه ‌های بالای نگهداری و انبارداری می شود
4. تکمیل نامناسب اظهارنامه گمرکی که منجر به عدم تایید آن و طولانی شدن روال بررسی اظهارنامه توسط کارشناسان گمرک می شود
5. عدم اطلاع کافی در زمینه ارزش کالا و تعرفه که منجر به بروز اختلاف و ارجاع پرونده به کمیسیون های رسیدگی به اختلافات گمرکی می شود
6. عدم آگاهی از قوانین مربوط به کالاهای فاسدشدنی مانند اقلام دارویی، غذایی و برخی از کالاهای مصرفی که منجر به عدم ترخیص کالا از گمرک می شود
7. عدم اطلاع کافی از بخشنامه های صادره و ابلاغی توسط گمرک که منجر به طولانی شدن فرآیند ترخیص کالا از گمرک می شود
8. عدم آگاهی از تفاوت وزن کالاها از مبدا و مقصد، چرا که وزن کالا در زمان ثبت سفارش حدودی اعلام می شود، اما زمانی که کالا ساخته شده و به گمرک ‌می رسد ممکن است وزن آن تغییر کند
9. عدم آشنایی با دستگاه ‌ها و مراجع سیاست گذاری همجوار با گمرک و ایجاد مشکل در روند ترخیص کالاها
10. عدم آشنایی با فرآیند‌های اداری گمرک و طولانی شدن فرآیند ترخیص کالا از گمرک
11. عدم توجه به ممنوعیت‌ واردات و صادرات برخی از کالاها و یا به‌ روز نبودن اطلاعات که منجر به عدم ترخیص کالا از گمرک می شود
12. عدم تهیه مناسب ضمانت‌نامه‌ های بانکی و بروز مشکل در ترخیص کالاها از گمرک
13. عدم دریافت کد رهگیری که جهت ترخیص کالا الزامی است
14. توقیف کالاها در گمرک به دلیل عدم پرداخت عوارض گمرکی به صورت متناسب با ارزش گمرکی کالاها
15. عدم توجه به تعهدات ارزی و جلوگیری از واردات و صادرات کالاها

نتیجه گیری

در فرآیند ترخیص کالا باید مراحل مختلفی انجام شود. از جمله آماده سازی، ثبت اسناد واردات یا صادرات کالا، محاسبه مبالغ منابع تعرفه گمرکی، حقوق گمرکی، مالیات و …، که عدم آشنایی با هر یک از این مراحل و عدم انجام تمام مراحل مورد نیاز به منظور ترخیص کالا گمرک، سبب ایجاد مشکلاتی شده و ممکن است کالاهای وارداتی مرجوع شده و یا متروکه گردد.

در این مقاله به بررسی دقیق کلیه مراحل ترخیص کالا از صفر تا صد پرداختیم، چرا که آشنایی با این مراحل، شما را از حالت سرگردانی خارج می کند و به راحتی با دنبال کردن این مراحل، می توانید اقدام به ترخیص کالا از گمرک کنید.

همچنان منتظر نظرات و پیشنهادات شما در مورد مقاله های سایت فرداد هستیم، تا بتوانیم محتوای ارزنده تری را برای شما تولید نمائیم، با ما در قسمت دیدگاه ها در ارتباط باشید، که سوالات شما را در اسرع وقت پاسخ خواهیم داد و خوشحال می شویم در صورت رضایت از مطلب ارسالی، آن را برای دوستانتان به اشتراک بگذارید.