شرکت ها و اشخاصی که دارای مراودات تجاری بالایی با استفاده از چک هستند با راس گیری چک آشنا می باشند. راس گیري چک ابزاری برای یکسان سازی سررسید چک ها می باشد. سر و کار داشتن با حسابداری تعهدی، مقررات شرکت ها و … مواردی است که می تواند باعث مواجه شدن افراد با راس گیری گردد. البته باید در این زمینه با قانون های جدید چک حتما آشنا بود.
در این مقاله به راس گیری چک چیست؟ ، تعریف راس گیری، فرمول راس گیری و مثال هایی از راس گیری می پردازیم. به شما پیشنهاد میکنیم تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
مدیران کسب و کارها
مدیران مالی شرکت ها
حسابداران
دانشجویان رشته حسابداری
در این مقاله به مباحث زیر می پردازیم:
راس گیری چک چیست؟
راس گیری چک، عملیاتی است که برای محاسبه تاریخ میانگین وصول چک ها استفاده می شود. اما پیش از بررسی کامل آن، لازم است بدانیم که عبارت راس گیری به چه معناست.
“راس گیری” یک اصطلاح تخصصی در امور حسابداری است که می توان آن را با عبارت “میانگین زمانی” برابر دانست. هنگامی که بخواهید زمان چند رویداد نظیر وصول چک یا پرداخت را یکسان سازی نمایید از راس گیری استفاده خواهید کرد. (بیشتر بخوانید: نحوه وصول چک بین بانکی)
بنا بر تعریف راس گیری چک، مشخص کردن تاریخ یکسان برای وصول چند چک که در زمان های مختلف وصول می شوند را راس گیری می نامند.
اگر بخواهیم راس گیری را به بیان دیگری توصیف کنیم می توانیم آن را معادل پیدا کردن سررسید واقعی چند چک در تاریخ زمانی متفاوت بدانیم. به شما پیشنهاد میکنیم اطلاعات خود در مورد چک رمزدار را بروزرسانی کنید.
راس گیری به زبان ساده
تصور کنید که بابت فروش کالایی، 5 چک در مبالغ و زمان های مختلف دریافت کرده اید. هر یک از این چک ها دارای مبلغ متفاوتی بوده و زمان خاصی را نشان می دهند. به عنوان مثال این چک ها دارای سررسیدی از دو هفته تا سه ماه آینده هستند. اکنون این سوال مطرح می شود که شما به طور میانگین، مجموع مبلغ را در چه زمانی دریافت می کنید؟
بنا بر تعریف حسابداری، “میانگین زمانی” که این چک ها نقد می گردند بیانگر راس چک بوده و عملیاتی که این میانگین را به دست می آورد راس گیری چک نامیده می شود.
شما از مشتری خواسته اید تا بدهی خود را در دو ماه تسویه نماید؛ اما او بدهی خود را در چند مرحله پرداخت می نماید. با استفاده از روش راس گیری می توانید به محاسبه راس چک بپردازید.
نحوه راس گیری
در وجه دیگر توضیحات فوق، ممکن است که شخصی بخواهد به جای دادن چند چک و پرداخت های اقساطی، همه را تجمیع کرده و در یک مرحله پرداخت نماید. وی با محاسبه اصل پول از راس گیری چک، پرداخت خود را در یک مرحله به جای موارد قبل انجام می دهد.
نحوه راس گیری چندان سخت نبوده و با استفاده از روش های مختلفی نظیر محاسبه دستی، نرمافزار حسابداری مالی و یا نرمافزارهای آفیس مثل اکسل انجام می گردد. اگر هنوز نمی دانید چطور در اکسل باید راس گیری را انجام بدهید، حتما در دوره رایگان آموزش اکسل در حسابداری شرکت کنید.
برای رأس گیری چک، ابتدا لازم است فاصله زمانی نقد هر چک را در مبلغ آن ضرب نموده، سپس باهم جمع نمایید. حاصل جمع به دست آمده تقسیم بر جمع بدهی (کل مبلغ چک ها) زمان راس چک را نشان می دهد. در ادامه به توضیح بیشتر آن خواهیم پرداخت.
آموزش محاسبه تاریخ پایه یا مبنا
در ابتدا برای یادآوری سوالی که از شما داریم این است که آیا میدانید چک رمزدار چیست؟ و حالا در مورد آموزش محاسبه تاریخ پایه تا مبنا باید بگوییم که تاریخ پایه همان تاریخ ابتدایی می باشد که محاسبه راس گیری چک از آن صورت می گیرد. به عنوان مثال، برای این کار ابتدا فاصله زمانی وصول هر چک را از روز مبدا محاسبه می کنیم.
مثلا چک اول قرار است پس از 30 روز از امروز وصول گردد.
چک دوم پس از 45 روز
و چک سوم پس از گذشت 60 روز.
“تاریخ مبنا” زمانی است که شما فاصله سررسید هر چک را از آن تاریخ محاسبه می نمایید. به طور مثال شما می خواهید سررسید واقعی چک های شما از امروز 60 روز دیگر بوده و اولین چک خود را به تاریخ 30 روز دیگر صادر می نمایید.
محاسبه اصل پول از راس گیری چگونه انجام میشود؟
در پاسخ به این سوال که منظور از راس گیری چک چیست، باید بگوییم که رأس گیری، مشخص کردن یک سررسید مشخص به جای چند سررسید مختلف می باشد.
برای محاسبه اصل پول از رأس گیری چک کافی است تمام مبالغ چک ها را با یکدیگر جمع نمایید. می توانید با استفاده از این طریق به جای همه چک ها، پول نقد دریافت نمایید.
ممکن است چک ها یا اقساطی که بدهکار ارائه می نماید حاوی مبلغی سود مانند سود بانکی بوده و بدهکار بخواهد با پرداخت یک جای چک ها، از پرداخت بهره یا سود مذکور فارغ شود.
در این روش مانند راس گیری چک عمل نموده و در نهایت با استفاده از تناسب، بهره را از آن کسر می نماییم.
به طور مثال شخصی 4 چک داده است که قرار است در یک سال بهره 5 درصدی نیز پرداخت نماید.
فقط کافی است مبلغ هر چک را در فاصله زمانی وصول ان ضرب کرده و با یکدیگر جمع نمایید. سپس جمع فوق را در مجموع مبلغ چک ها تقسیم نموده تا تاریخ رأس به دست آید.
در نهایت در نظر می گیریم که به ازای یک سال 5 درصد سود عاید می شده است. با یک تناسب به دست می آوریم که به ازای تاریخ جدید چند درصد سود باید اخذ گردد. نگران نباشید کمی جلوتر موارد فوق را با مثالی توضیح خواهیم داد.
اگر شما جزء افرادی هستید که می خواهید با قوانین جدید چک ها آشنا بشوید، حتما در وبینار آشنایی با نکات جدید چک و سفته شرکت کنید.
فرمول راس گیری
برای دانستن چگونگی راس گیری می بایست با فرمول آن آشنا شویم. فرمول راس گیری چک به شکل زیر می باشد:
کل مبلغ چکها / (اختلاف تاریخ با تاریخ سر رسید * مبلغ چک) ∑ = راس گیری
به عبارت دیگر لازم است:
- ابتدا هر چک را در مدت زمان وصل خود ضرب نمایید.
- سپس حاصل ضرب های به دست آمده برای هر چک را با یکدیگر جمع نمایید
- عدد به دست آمده در مرحله دو (حاصل جمع اعداد چک در تاریخ ها ) را بر جمع مبالغ چک ها تقسیم کنید.
- عدد به دست آمده فاصله زمانی تاریخ راس چک ها را از تاریخ مبدأ نشان می دهد. به عنوان مثال اگر عدد 45 به دست آید یعنی اینکه رأس چک ها 45 روز بعد از تاریخ پایه می باشد.
لازم به ذکر است که معیار رأس گیری چک بر حسب فاصله زمانی از تاریخ مبدا می باشد.
برای آگاهی از قوانین صدور چک که لازمه صدور و وصول انواع چک ها است، حتما مقاله روش های استعلام انواع چک را مطالعه فرمایید.
کاربرد های راس گیری
اکنون که نحوه ی راس گیری را آموختید باید بدانید که کاربرد آن در چه مواقعی می باشد.
راس گیری فقط برای وصول چک و حساب های مالی کاربرد نداشته بلکه با آموزش این مطلب، هر جایی که نیاز به استفاده از میانگین زمانی داشته باشید می توانید از آن استفاده نمایید. اطلاع از ماهیت حساب ها با مطالعه مقاله ماهیت حسابها در حسابداری pdf شما را در فهم این مطلب یاری خواهد کرد.
در این بخش کاربرد راس گیری چک را با استفاده از چند مثال تشریح خواهیم کرد:
- خریداری بخواهد به جای چند چک پرداختی قبلی، یک چک پرداخت نموده و همه آنها را یکجا پرداخت نماید، از راس گیری استفاده می کند.
- شخصی بخواهد حساب های مدت دار خود را تسویه نماید، راس گیری می کند.
- در شرکتی که قوانین آن از واحد حسابداری طلب نماید که تاریخ تسویه حساب ها تا مدت مشخصی مثلا دو ماه از قرارداد باشد. حسابدار به عنوان راس گیر چک ظاهر شده و مدت مناسب تسویه چک ها را تا قبل از دو ماه محاسبه می نماید. (بیشتر بخوانید: استعلام چک برگشتی)
- شخصی که وامی دریافت کرده و جهت پرداخت سود کمتر از روش راس گیری چک استفاده می نماید.
- برای تبدیل پیش از موعد چک به پول نقد نیز از رأس گیری استفاده می شود. این کار، شیوه ای رایج در بازار است. شخص، چک دریافتی خود را که هنوز موعد وصولش نرسیده به دیگری می فروشد و به جای آن، پول نقد کمتری دریافت می کند. مبلغ مورد معامله با استفاده از راس گیری به دست می آید.
جدول راس گیری
برای استفاده بهتر از روش راس گیری می توان از ابزاری به نام جدول راس گیری چکها استفاده نمود. دراین جدول تمام اطلاعات مورد نیاز برای راس گیری در ستون هایی ثبت تا به طور مشخص مورد محاسبه قرار گیرند. مرحله اول برای راس گیری تهیه این جدول می باشد. در زیر مثالی از جدول راس گیری چکها را مشاهده می نمایید:
شماره چک |
تاریخ چک | فاصله چک از تاریخ پایه | مبلغ چک | عملیات لازم |
عدد به دست آمده |
1 | 1400/1/10 | 10 روز | 1.000.000 | 1م*10 | 10.000.000 |
2 | 1400/1/20 | 20 روز | 1.000.000 | 1م*20 | 20.000.000 |
3 | 1400/1/30 | 30 روز | 2.000.000 | 2م*30 | 60.000.000 |
4 | 1400/2/20 | 51 روز | 2.000.000 | 2م*51 | 102.000.000 |
جمع کل | 6.000.000 | 192.000.000 |
(در جدول فوق تاریخ مبنا را یک فروردین 1400 در نظر می گیریم.)
مثال هایی از راس گیری
در این بخش توسط مثال هایی از راس گیری به تشریح آن می پردازیم.
مثال. در ازای فروش خدماتی در شرکت به مبلغ ده میلیون تومان، 3 چک دریافت می کنید . اما بر طبق قوانین شرکت و اطلاعات نرم افزار حسابداری شرکتی، تسویه حساب ها نباید بیش از دو ماه به طول بیانجامد.
چک ها به شرح زیر می باشند:
چک 25 روزه به مبلغ 3 میلون تومان
چک 60 روزه به مبلغ 4 میلیون تومان
چک 80 روزه به مبلغ 3 میلیون تومان
جدول راس گیری چکها را تشکیل می دهیم:
شماره چک |
تعداد روز از مبنا | مبلغ چک |
عدد به دست آمده |
1 | 25 | 3.000.000 | 75.000.000 |
2 | 60 | 4.000.000 | 240.000.000 |
3 | 80 | 3.000.000 | 240.000.000 |
جمع | 10.000.000 | 555.000.000 |
سپس عدد به دست آمده در ستون آخر را در جمع مبلغ چک ها (بدهی کل) تقسیم می نماییم:
555.000.000 تقسیم بر 10.000.000
عدد نهایی 55.5 می باشد که کمتر از دوماه یا 60 روز می باشد. با آسودگی خاطر می توانید چک ها را دریافت نمایید.
نحوه راس گیری چک در نرم افزار فرداد
با استفاده از سیستم دریافت و پرداخت شما به راحتی می توانید راس گیری چکهای خود را انجام بدهید. برای راس گیری در نرمافزار فرداد باید از بخش امکانات و دسترسی ها در سربرگ تنظیمات گزینه راس گیری را انتخاب نمایید.
سپس در پنجره ای که باز می شود اطلاعات مورد نیاز را وارد نمایید.
نتیجه گیری
راس گیری چک هنگامی به کار می رود که بخواهید زمان مشترکی برای تبدیل چند چک به یک چک انتخاب نمایید کاربرد دارد. با استفاده از روش راس گیری می توانید اصل پول یا تاریخ مناسب را برای دریافت چک انتخاب نمایید. برای محاسبه راس چک، می توانید از نرمافزارهای حسابداری نیز استفاده نمایید. نرم افزار اموال و دارایی ثابت شما را در انجام امور حسابداری خود یاری می نماید.
در این مقاله به موضوعاتی چون راس گیری چک چیست، روش، فرمول، مثال هایی از راس گیری و نرمافزار راس گیری پرداختیم. پاسخگویی به سوالات شما از طریق یادداشت های صفحه باعث افتخار تیم تحریریه فرداد خواهد بود.
اگر علاقهمند به امور مالیاتی هستید میتوانید مقالههای سقف معافیت مالیاتی مشاغل و آموزش سامانه مالیاتی را مطالعه کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.
با سلام ارائه فایل محاسبات حقوق و دستمزد ، کارکرد روزانه ، تسویه حساب پرسنل ، راس گیری چک و فاکتور و کاربرگ تسهیلات .
لطفا در صورت دریافت به شماره 09379938902 در ایتا ، تلگرام و یا واتساپ پیام ارسال بفرمایید .
سلام راس گیری چک توی همه نرم افزار های حسابداری مثل همه؟
سلام دوست عزیز
اغلب نرم افزارهای حسابداری مشابه یکدیگر هستند، اما مکان قرارگیری آیتم ها در آنها متفاوت است.