شرکت یک نفره چیست؟ نحوه ثبت شرکت تک نفره

نیاز به تاسیس واحد های تک مالکی توسط افراد این سوال را در اذهان ایجاد می نماید، که شرکت تک نفره یا موسسات انفرادی چیست و ثبت آن‌ها چگونه امکان‌پذیر است. زیرا افراد به دنبال استفاده از مزایای این گونه واحدها هستند. مدیریت مالی و حساب‌ها در شرکت های تک مالکی با چه برنامه مالی انجام می‌گیرد؟

در این مقاله می خواهیم به بررسی واحد های تک مدیریتی بپردازیم و بررسی نماییم که آیا ثبت شرکت های تک مالکی امکان پذیر است؟

مهمترین موضوعات مورد بررسی عبارتند از موسسات انفرادی چیست؟ مزایای واحد تک مالکی، ویژگی واحد تک مالکی، نحوه ثبت واحد تک مالکی، قوانین واحدهای تک مالکی، مسئولیت و معایب آنها.

شرکت تک مالکی چیست؟

در قانون تجارت ایران، با عبارتی به نام واحدهای اقتصادی تک مالکی یا انفرادی برخورد می نماییم. شرکت‌های تک مالکیت به واحدهایی گفته می شود که مدیر و صاحب آن، هر دو یک نفر می باشند. (بیشتر بخوانید: گرفتن جواز کسب) تصمیم گیری درباره فعالیت‌های آن واحد، توسط همان یک نفر انجام می گردد. هیات مدیره در آن نقشی نداشته و مدیریت کار به صورت شخصی صورت می گیرد. مالک واحدهای یک نفره ، مسئولیت قراردادها، مدیریت، تجارت و تمامی امور آن واحد را دارا می باشد.

این واحدهای تجاری را گاهی با نام شرکت تک نفره می شناسند. اما باید بیان کرد که در قانون ثبت شرکت‌های ایران، امکان ثبت یک شرکت فقط توسط یک نفر وجود ندارد. همان‌طور که از نام “شرکت” پیداست، به معنی اشتراک داشتن چند نفر در یک دارایی می باشد. لذا بنا بر توضیحات ماده ۲۰ قانون تجارت شرکت­های تجاری نمی توان یک شرکت را فقط با مالکیت یک نفر تاسیس نمود. حداقل تعداد اعضا برای ثبت شرکت در ایران، دو نفر می باشد. پس بهتر است از واژه‌های شرکت تک نفره، تاسیس شرکت تک نفره، شرکت تک مالکی ، ثبت شرکت یک نفره و … استفاده نماییم.

اما راهکار برای افرادی که می خواهند شرکت تک نفره داشته باشند چیست؟ در ادامه به پاسخ این سوال خواهیم پرداخت.

شرکت تک مالکی چیست

واحدهای تک مالکی چیست؟

واحد های تک مالکی عبارت است از واحدهای تجاری که تحت مالکیت فقط یک نفر و نه تعدادی از شرکا و سهامدارن می باشد. در این واحد ها مالک واحد، مدیر کسب و کار نیز می باشد. تصمیم گیری بر تمام جزئیات کار بر عهده خود شخص خواهد بود.

با توجه به امکان پذیر نبودن ایجاد شرکت تک مالکی، افراد برای داشتن شرکت تک نفره، می توانند از انواع دیگر واحدهای اقتصادی استفاده نمایند. چند نمونه از این واحد های تک مالکی مانند دفاتر وکالت، تعمیرگاه ها، فروشگاه‌های سطح شهر، موسسات انفرادی و … می باشند.

برای تاسیس یک واحد تک‌مالکی باید به مراجع دیگری به جز اداره ثبت شرکت ها جهت اخذ مجوزهای مربوطه مراجعه نمود. به طور مثال برای داشتن یک فروشگاه تک مدیریتی در سطح شهر، لازم است به اتحادیه صنفی مربوطه مراجعه گردد.

ویژگی های شرکت های تک مالکی

واحد های تک مالکی ، خواه موسسه انفرادی یا سایر واحد های تک مالکی، دارای ویژگی‌های مخصوص خود می باشند. این ویژگی ها باعث ایجاد تفاوت‌های بنیادین بین واحد تک مالکی و شرکت های چند نفره می باشند. ویژگی‌های واحدهای تک مالکی یا یک مدیره را در ادامه معرفی می کنیم.

ویژگی‌های شرکت تک مالکی

داشتن شخصیت حقوقی به صورت جداگانه

تجارت تک مالکی، پس از تایید می تواند به صورت مجزا، به مدیریت امور خود بپردازد، و از حقوق قانونی کافی برخوردار است. به عنوان مثال خرید و فروش، عقد قراردادها، شکایت کردن و مورد شکایت واقع شدن، داشتن دارایی، رسیدگی به بدهی ها و … از حقوق قانونی است که واحد تک مالکی داراست. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شخصیت های حقوقی، مقاله اشخاص حقیقی و حقوقی را مطالعه کنید.

عدم امکان انتقال مالکیت شرکت تک نفره

از ویژگی‌های واحد های تجاری تک مالکی ، می توان به عدم امکان انتقال مالکیت در آن‌ها اشاره نمود. یعنی صاحب یک شرکت تک نفره نمی تواند مجوز فعالیت خود را به دیگری منتقل نماید. بنابر این موضوع، مدت فعالیت یک واحد یک مدیره بنا بر تصمیم یا فوت وی می باشد.

مالکیت و مدیریت شرکت توسط یک فرد

ویژگی اصلی که باعث می شود واحدهای انفرادی شکل گیرد این است که بر خلاف شرکت ها که دارای چند نفر تصمیم گیرنده هستند، در موسسات و واحد های تک نفره ، مالکیت و مدیریت کار، بر عهده یک نفر می باشد. صاحب واحد اقتصادی، مدیر آن نیز می باشد. این نوع فعالیت دارای مزایا و معایبی می باشد.

مالیات شرکت تک مالکی

یکی از تفاوت‌های سایر شرکت ها با واحدهای تک مالکی در مالیات آن ها می باشد. شرکت‌های حقوقی، هر کدام دارای کد اقتصادی مجزا می باشند. اما با توجه به آنکه درآمد واحد های تک مالکی، مستقیما از آن مدیر می باشد، آن مدیر، به اخذ کد اقتصای و پرداخت مالیات اقدام می نماید.

هرگونه کم و کسری در زمینه مالیات بر عهده مالک واحد می باشد. اخذ کد اقتصادی، ارائه اظهارنامه، پرداخت مالیات و تمام امور دارایی با استفاده از نرم افزار دارایی و پرسنل، بر عهده مالک یا همان مدیر شرکت تک نفره می باشد.

اما سوال این است برای مدیریت دقیق حساب‌ها در شرکت تک نفره کدام نرم افزار حسابداری شرکتی را بخریم؟ اگر علاقمند به یادگیری مباحث در حوزه کد اقتصادی هستید، می‌توانید به مقاله کد اقتصادی چیست مراجعه نمایید.

لازم به ذکر می باشد که مالیات شرکت‌های تک مالکی از قوانین مالیات بر درآمد و  مشاغل و کسب‌و‌کارها تبعیت می نماید. برخلاف شرکت ها که باید با ارائه دفاتر مالی خود، نرخ ثابت مالیاتی را بپردازند. اگر تمایل به کسب اطلاعات کامل درباره مالیات دارید، مقاله مالیات بردرامد را از دست ندهید.

مالیات شرکت تک نفره

مقررات دولتی شرکت تک نفره

واحد تک مدیره از قوانین کلی حاکم بر کشور تبعیت می نماید. اما در مقایسه با شرکت ها، از اجرای بسیاری قوانین جزئی و اصطلاحاً دست‌ و پاگیر معاف است. از این لحاظ از چابکی بالایی برخوردار است. عدم وجود جلسات هیات مدیره، عدم وجود سهامداران، عدم نیاز به تشکیل پرونده و نبود بسیاری قوانین دیگر باعث افزایش سرعت عمل تصمیم گیری در موسسات تک مالکی می باشد. اختیارات واحدهای تک مالکی در برخی موارد از لحاظ قانونی بسیار بالاست.

صاحب کسب و کار مسئول تمام تعهدات شرکت

همان گونه که اختیارات واحد تک مالکی زیاد است، مسئولیت‌های آن نیز بالا می باشد. بدهی، قرارداد و دارایی ها جزئی از تعهدات مدیر می باشد. در شرکت‌های ثبت شده این مسئولیت ها بین شرکا و ضامن ها تقسیم می گردد، اما در واحد های تک نفره و موسسات انفرادی تمام بار مسئولیت ها بر عهده مدیر می باشد. بنابراین در صورت ورشکستگی خطرات جدی وی را تهدید می نماید. برای اطلاع از مزایا و معایب ورشکستگی، حتما مقاله ورشکستگی چیست را مطالعه کنید.

مزایا و معایب شرکت تک نفره

واحد های تک مالکی دارای مزایا و معایبی می باشند که باعث ایجاد جذابیت در آنها می شود. وجود این مزایا و معایب در شرکت انفرادی می تواند باعث روی آوردن اشخاص یا دوری آنها از تاسیس شرکت تک نفره شود.

معایب شرکت های یک نفره

موسسات و شرکت‌های یک نفره یا اصطلاحاً تک مالکی، دارای معایبی هستند. ازجمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تمام مسئولیت‌های آن بر دوش مالک بوده و این موضوع ریسک از دست دادن کل سرمایه را دارد.
• تاسیس شرکت یک نفره ، عمدتا مخصوص کسب و کارهای کوچک می باشد. اغلب افراد برای توسعه کار خود به تاسیس شرکت‌های حقوقی روی می آورند.
• عدم امکان همکاری‌های وسیع با ادارات و ارگان‌های دولتی. زیرا عقد قرارداد با ارگان ها توسط شرکت‌های حقوقی امکان پذیر است.
• عدم امکان شرکت در اغلب مناقصه و مزایده‌های دولتی
• عدم امکان انتقال مالکیت، عدم امکان ورود به بورس اوراق بهادار و …

مزایای شرکت های یک نفره

علی رغم معایب فوق، تاسیس یک شرکت تک نفره مانند یک موسسه انفرادی، مزایای خود را دارد. برخی مزایای واحد تک مالکی عبارتند از:

• کاهش قوانین دست و پاگیر نسبت به شرکت‌های حقوقی
• امکان بهره گیری از معافیت‌ مالیاتی بیشتر
• حذف قوانین داخلی، کاغذ بازی و بروکراسی رایج اداری
• افزایش سرعت تصمیم گیری به دلیل یک نفره بودن
• رسیدن تمامی سود کار به مدیر مالک
• همسو بودن اهداف مدیر و شرکت (در برخی شرکت ها ممکن است مدیران تصمیم بگیرند فعالیت‌های شرکت را به نفع خود پیش برده و به اهداف سهامداران توجه نکنند. اما در شرکت تک نفره این موضوع امکان پذیر نیست.)

معایب شرکت تک نفره

نحوه ثبت شرکت تک نفره

همان طور که پیش تر توضیح داده شد، در ایران امکان ثبت شرکت یک نفره وجود ندارد. حداقل تعداد اعضای شرکت دو نفر می باشد. افراد برای تاسیس شرکت یک نفره می توان از انواع دیگر واحد ها استفاده نمایند. به عنوان مثال می توان فروشگاه، تعمیرگاه، دفتر و… را با اخذ مجوز از نهاد‌های مربوطه راه اندازی کرد. از این نوع کسب و کارها به عنوان مؤسسه انفرادی یا تک نفره نیز یاد می شود.

مدارک تاسیس واحد تک مالکی

چنانچه تصمیم به تاسیس واحد تک‌مالکی گرفتید می بایست مراحل و مدارک مورد نیاز را به دقت تهیه نمایید. امروزه هیچ فعالیت شغلی وجود ندارد که نهاد یا ارگانی بر آن نظارت نداشته باشد. از این رو مرجع هر کسب و کار در قانون مشخص گردیده است.

نمونه مدارک تاسیس موسسه انفرادی یا واحد تک مالکی

جهت تأسیس یک موسسه یک نفره با توجه به شرایط هر رسته صنفی نیازمند به مدارک و تعهدات مربوطه می باشید. این موارد به دو دسته تقسیم می گردند.

• مدارک شخصی نظیر تصویر کارت ملی، تصویر شناسنامه، اطلاعات شخصی، نشانی منزل، معرف و …
• اطلاعات شغلی نظیر تعدات مربوط، پرداخت هزینه ثبت واحد تک نفره ، تکمیل نمودن فرم‌های مربوطه

همینطور ممکن است جهت اخذ مجوز، لازم باشد در کلاس‌های آموزشی شرکت نمایید.

به عنوان مثال در این بخش مدارک لازم برای دریافت مجوز فعالیت یک واحد مشاور املاک را ذکر می نماییم:

• اصل و تصویرتمام صفحات شناسنامه
• اصل و تصویر کارت ملی
• ارائه کد پستی و تأییدیهآن از سوی اداره پست منطقه
• ۱۲ قطعه عکس پرسنلی جدید ۴*۳
• تصویر مدرک تحصیلی

همچنین نیاز به تهیه تاییدیه‌های زیر می باشد:

• تهیه گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر
• تهیه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری
• ارائه گواهی معتبر از موسسات آموزشی به منظور گذراندن دوره‌های آموزشی
• تشکیل پرونده مالیاتی یا پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیات قطعی شده
• پرداخت هزینه‌های مربوط

این موضوع صرفا یک نمونه از واحد تک‌مالکی بوده و برای واحدهای دیگر، شرایط متفاوتی مورد نیاز است.

قوانین شرکت تک نفره

بسیاری از افراد از قوانین واحدهای تک مالکی پرس و جو می کنند. افراد می خواهد بدانند جهت داشتن یک شرکت تک نفره ، چه قوانینی را باید رعایت نمایند؟ در پاسخ باید گفت که با توجه به مختلف بودن مراجع اخذ مجوز در هر صنف، نمی توان قانون ثابتی را برای همگی آنها در نظر گرفت. به طور مثال مدارک برای تاسیس یک دفتر وکالت تک مالکی، با مدارک راه اندازی یک تعمیرگاه یا فروشگاه متفاوت است.

قوانین ثبت شرکت تک نفره

در واحدهای تخصصی مانند دفاتر وکالت نیاز به تحصیلات مرتبط است. از طرف دیگر قوانین مدیریت این دفاتر، هزینه ها، ارتباط با مشتریان، رفتار و تبلیغات به طور بنیادین با سایر کسب‌و‌کارها متفاوت است. اما نکته حائز اهمیت، لزوم تبعیت همه آنها از قوانین کشوری و حرکت در چارچوب آن می باشد.

قبل از تاسیس و در حین فعالیت دفاتر، لازم است شرایط و قوانین زیر رعایت گردند:

• وجود یک نفر متعهد به شرکت به عنوان مدیر و مالک
• مسئولیت پذیری مدیر نسبت به تمام تعهدات واحد
• ارائه تعهدات مالی لازم
• عدم سوء شهرت
• دارا بودن سهم صد درصدی مالک بر موسسه یا دفتر
• رعایت قوانین شرکت
• رعایت قوانین مالیاتی
• تبعیت از قوانین بیمه (👈آموزش جامع ارسال لیست بیمه)
• انجام مقررات اتحادیه صنفی

راهکار برای کسانی که می خواهند ثبت شرکت تک نفره داشته باشند چیست؟

با توجه به محدودیت ثبت شرکت های تک نفره که پیشتر بیان کردیم، همچنان عده ای تمایل دارند تا با تاسیس آن، از مزایای شرکت تک نفره بهرمند گردند. راهکار این موضوع، ثبت شرکت به شکل عادی بوده، مشروط بر اینکه نسبت دارایی، سهم الشرکه، یا میزان تاثیرگذاری هر فرد را به تناسب مورد نیاز تعیین نمایند. با این روش می توان به یکی از شرکا اختیار تصمیم گیری و دخالت بیشتر، و به دیگری اختیارات کمتری واگذار کرد.

نتیجه گیری

در این مقاله متوجه شدیم که امکان ثبت شرکت تک نفره یا تک مدیریتی وجود ندارد. بلکه می توان با تقسیم مناسب سهم الشرکه، از آن استفاده کرد. همچنین افراد می توانند با تاسیس واحد تک مالکی به مدیریت شرکت خود بپردازند. در یک واحد تجاری یک مدیره، تمام مسئولیت‌های قانونی، سود و زیان بر دوش مالک واحد می باشد.

امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات کافی درباره شرکت تک نفره ، موسسات انفرادی، اختیارات موسسات انفرادی، مشخصه‌های واحد تک‌مالکی، هزینه ها و دیگر ویژگی این واحد ها آشنا شده باشید. همچنین اگر در خصوص مدارک لازم برای جواز کسب اطلاعات بیشتری میخواهید به مقاله مربوطه مراجعه کنید. در پایان می توانید با ارائه نظرات خود در بخش ثبت دیدگاه، ما را در ارائه موضوعات اساسی یاری نمایید.