کنترل کیفیت شامل بررسی فرایند تولید محصولات، مطابق استاندارد های موجود می باشد. حال در هر واحد تولیدی فرد یا افرادی به عنوان کارشناس کنترل کیفیت فرایند تولید محصولات را از نظر کیفی بررسی می نمایند. یکی از وظایف کارشناس کنترل کیفیت بررسی استاندارد های تولید محصولات و فرایند های صنعتی، از نظر تطابق با استانداردهای کیفیت ملی و بین المللی می باشد.
کارشناس کنترل کیفیت می تواند به راه اندازی و مدیریت سیستم های کنترل کیفیت شرکت ها کمک نماید، اما این کار را نمی توان از وظایف کارشناس کنترل کیفیت به حساب آورد. شغل کارشناس کنترل کیفیت برای افرادی مناسب می باشد، که علاوه بر دانش فنی یک صنعت، بسیار دقیق بوده و به جزئیات نیز بسیار توجه داشته باشند.
در مقاله قبلی به شرح وظایف مدیر تولید پرداختیم و در این مقاله می خواهیم به بررسی دقیق وظایف کارشناس کنترل کیفیت بپردازیم. یک کارشناس کنترل کیفیت باید قادر باشد که به صورت سازمان یافته و نظام مند فکر و عمل نماید، پروژه را مدیریت نماید و همچنین وظایف را اولویت بندی نماید.
- مدیران کسب و کارها
- حسابداران و مدیران مالی
- افرادی که به این شغل علاقه دارند
در این مقاله به مباحث زیر می پردازیم:
کنترل کیفیت چیست؟
کنترل کیفیت جزو فعالیت های درون سازمانی است، که در شرح آن، نظارت بر فرآیند تولید، نظارت بر محصول نهایی و شناسایی ایرادات و معایب آن آمده است. تمامی فرآیندهایی که قرار است در یک سازمان یا کارخانه انجام شود، به نحوی (به صورت مستقیم یا غیر مستقیم)، با حیطه وظایف کارشناس کنترل کیفیت در ارتباط است.
به طور کلی کنترل کیفیت (Quality Control)، یکی از مهمترین واحدهای هر سازمان یا کارخانه محسوب میشود و امروزه در تمامی صنایع این واحد وجود دارد. بدیهی است که هر کارخانهای که این سیستم را نداشته باشد، از چرخه رقابت با سایرین باز مانده و به تدریج مشتریان خود را از دست خواهد داد. کنترل کیفیت فقط در شرکتهای تولیدی استفاده نمی شود و برای شرکتهای خدماتی نیز استفاده زیادی دارد.
معرفی واحد کنترل کیفیت
واحد کنترل کیفیت بخشی می باشد، که در آن عملیاتی مانند اندازه گیری و یا آزمایش بر روی فرایند تولید محصولات و کالا های مختلف انجام می شود. این اندازه گیری و آزمایشات به منظور بررسی مطابقت کالا و محصولات تولید شده با مشخصات فنی و استاندارد های موجود انجام می شود. درواقع واحد کنترل کیفیت با بررسی و رفع خطا های موجود در طی فرایند تولید محصول، سبب تولید محصول با کیفیت می شود.
در شرایط امروزه بازار که رقابت حرف اول را میزند، تمامی شرکتها و کارخانجات به دنبال تولید محصولاتی و خدماتی با کیفیت بالا هستند. اینجاست که کنترل کیفیت وارد صحنه میشود و فعالیت خود را آغاز میکند. هرچه فرآیند کنترل کیفیت بهتر و دقیقتر انجام شود، بهرهوری افزایش پیدا میکند. این موضوع به این معنی است که شما میتوانید با مصرف منابع اولیه کمتر، محصولات بیشتر و باکیفیت بالاتری تولید کنید.
کنترل کیفیت جزو فعالیتهای درونسازمانی است که در شرح آن، نظارت بر فرآیند تولید، نظارت بر محصول نهایی و شناسایی ایرادات و معایب آن آمده است و مفهوم آن برای اولین بار در آمریکا و برای اولین بار توسط والتر شوهارت (Walter A.Shewhart) در دهه 1920 بیان شد. هرچه فرآیند کنترل کیفیت بهتر و دقیقتر انجام شود، بهرهوری افزایش پیدا میکند.
معرفی واحد کنترل کیفیت
از آنجایی که امروزه مشتریان به دنبال استفاده از کالاهای باکیفیتتر هستند، واحد کنترل کیفیت در تمامی کارخانهها وجود دارد. به طور کلی وظیفه این واحد، نظارت و کنترل کامل چرخه تولید است تا کارخانه بتواند با صرف کمترین منابع، بیشترین و باکیفیتترین محصول را عرضه نماید.
افرادی که در این واحد مشغول کار هستند، سعی میکنند با استفاده از آزمونهای کنترل کیفی و ابزارهای کنترل کیفی، محصول خود را به سطح معیارها و استانداردهای جهانی برسانند.
معمولا در واحد کنترل کیفیت، انواع مختلف آزمایشهای کنترل کیفیت بر روی محصولات تولید شده، انجام میشود، تا اطمینان حاصل گردد که محصولی که به دست مشتری میرسد، از کیفیت و استاندارد بالایی برخوردار است. این پروسهای روتین از مجموع وظایف کارشناس کنترل کیفیت است.
عناوین شغلی که در این بخش به فعالیت میپردازند، عبارتند از:
مدیر کنترل کیفیت (Quality Control Manager)
کارشناس کنترل کیفیت (Quality Control Expert)
مهندسی تولید (Production Engineering)
منظور از کیفیت ویژگیهایی از محصول است، که در بالاترین سطح خود قرار دارد. هدف اصلی کنترل کیفیت تولید محصولاتی با کیفیت بالا است نه شناسایی و رفع ایرادات. افرادی که در این واحد مشغول کار هستند، سعی میکنند با استفاده از آزمونهای کنترل کیفی و ابزارهای کنترل کیفی، محصول خود را به سطح معیارها و استانداردهای جهانی برسانند.
وظایف کارشناس کنترل کیفیت
شما به عنوان یک کارشناس کنترل کیفیت، باید به بررسی دقیق فرآیندهای تولید و محصولات تولید شده بپردازید و آنها را با استانداردها و معیارهای مشخص شده که گاها جهانی است، تطابق دهید. ساعت کاری یک کارشناس کنترل کیفیت به صورت تمام وقت است و تمام زمان اداری را باید در محل کار خود حضور داشته باشد.
شرح وظایف کارشناس کنترل کیفیت عبارت است از:
- دریافت نظرات و شکایات مشتریان و بررسی آنها و استخراج نقاط قوت و ضعف محصولات
- بهروزرسانی معیارها و استانداردهای کنترل کیفیت و تطابق آنها با معیارها و استانداردهای جهانی
- نظارت دائمی بر عملکرد کارکنان و کارگران برای جلوگیری از بروز خطاهای احتمالی
- بررسی کیفیت کار تامین کنندگان مواد اولیه و رتبه بندی آنها
- گزارش تمام موارد موجود به مدیران ارشد مانند مدیر تولید شرکت و کارخانه
مواردی که در بالا ذکر شد، اصلیترین وظایف کارشناس کنترل کیفیت میباشد. وظایف فرعی یک کارشناس کنترل کیفیت، بستگی به نوع صنعتی دارد که در آن مشغول به کار است.
وظایف مهندسی تولید:
- بازرسی مواد اولیه و پیدا کردن موارد معیوب و ایرادات
- انجام تجزیه و تحلیلهای آماری برای اطمینان از رعایت تمامی قوانین مربوط به کنترل کیفیت
- تهیه گزارش برای مدیران ارشد
وظایف کارشناس کنترل کیفیت و مهندسی تولید، در بسیاری از موارد با یکدیگر مشترک است.
برای اینکه شما بتوانید یک کارشناس کنترل کیفیت خوب باشید و وظایف و مسئولیتهای خود را بهدرستی انجام دهید، باید مهارتها و دانشهای زیر را داشته باشید:
مهارتهای نوشتاری و گفتاری
- توانایی کار تیمی به منظور همکاری با سایر افراد فعال در واحد کنترل کیفیت، کارکنان و مدیران ارشد
- توانایی برنامهریزی زمانی درست و اولویت بندی کارها و وظایف
- اطلاع و آگاهی از معیارها و سنجههای جهانی کنترل کیفیت و قوانین مربوطه
برای اینکه بتوانید در این شغل فعالیت کنید و وظایف کارشناس کنترل کیفیت را به خوبی انجام دهید، باید در یکی از رشتههای دانشگاهی زیر به تحصیل بپردازید:
مهندسی صنایع (Industrial Engineering)
مهندسی مکانیک (Mechanical Engineering)
مدیریت صنعتی (Industrial Management)
ولی با این حال اگر تحصیلات دانشگاهی نداشته باشید، ولی به طور تجربی تمامی مهارتها و دانشهای مربوط به این شغل و وظایف کارشناس کنترل کیفیت را به دست آورده باشید، میتوانید در این زمینه فعالیت نمایید.
بازار کار متخصص کنترل کیفیت
از آنجا که امروزه بازار محصولات، رقابتی شده و بحث کنترل کیفیت اهمیت ویژهای پیدا کرده است، اگر شما در این زمینه تخصص دارید، به راحتی میتوانید شغل مورد نظر خود را در بخش خصوصی یا دولتی پیدا کنید و به کسب درآمد بپردازید. بنابراین فعالیت به عنوان یک متخصص کنترل کیفیت، از بازار کار بسیار خوبی برخوردار است.
حقوق و درآمد کارشناس کنترل کیفیت
حقوق و درآمد کارشناس کنترل کیفیت بستگی به عواملی مانند مهارت، دانش، تحصیلات دانشگاهی، محیط کار و غیره دارد. بر اساس آخرین تحقیقات و بررسیهای انجام شده، میزان حقوق کارشناسان کنترل کیفیت به شرح زیر میباشد:
در سال 99 کارشناس کنترل کیفیت مشغول در شرکتهای کوچک به طور متوسط بین 900,000 تومان تا 5,000,000 تومان و کارشناس کنترل کیفیت مشغول در شرکتهای بزرگ بین 1,100,000 تومان تا 5,900,000 تومان، درآمد داشته اند.
البته تمام کارفرمایان موظف هستند که حداقل حقوقی که در هر سال توسط اداره کار تعیین می شود را به کارگران خود پرداخت نمایند، درصورتی که قصد کسب اطلاعات بیشتر درباره حداقل حقوق وزارت کار را دارید، به مقاله حقوق وزارت کار مراجعه کنید.
میزان حقوق و درآمد کارشناس کنترل کیفیت در سایر کشورهای جهان:
آمریکا: در سال 2010 متوسط درآمد این شغل ساعتی 15.88 دلار و متوسط درآمد سایر مشاغل 16.27 دلار بوده است.
استرالیا: متوسط درآمد سالانه کارشناسان کنترل کیفیت در این کشور 43.200 دلار است.
انگلستان: یک کارشناس کنترل کیفیت مبتدی به طور متوسط سالانه 19,000 تا 23,000 دلار و یک کارشناس کنترل کیفیت حرفهای و متخصص به طور متوسط سالانه بین 24,500 تا 38,000 دلار درآمد دارد.
نکته: برای اینکه بتوانید در این شغل فعالیت کنید و وظایف کارشناس کنترل کیفیت را به خوبی انجام دهید، باید در یکی از رشتههای مهندسی صنایع، مهندسی مکانیک، مدیریت صنعتی تحصیل بپردازید. کارشناس کنترل کیفیت مشغول در شرکتهای کوچک به طور متوسط بین 90,0000 تومان تا 5,000,000 تومان و کارشناس کنترل کیفیت مشغول در شرکتهای بزرگ بین 1,100,000 تومان تا 5,900,000 تومان، درآمد دارد.
متن آگهی استخدام کارشناس کنترل کیفیت
هر شرکت یا واحدی که اقدام به استخدام کارشناس کنترل کیفیت می نماید، در متن آگهی نام رشته مرتبط با شغل مورد نظر را درج می نماید . زیرا فردی که به عنوان کارشناس کنترل کیفیت مشغول کار می شود، باید درباره محصول موردنظر و فرایند تولید آن اطلاعات کافی را داشته باشد . علاوه بر رشته تحصیلی ، سن پایین تر از 30 سال و حداقل مدرک تحصیلی لیسانس ازجمله معیار های استخدام کارشناس کنترل کیفیت می باشند.
علاوه بر ویژگی های مورد نیاز ، آیتم هایی ازقبیل ساعت کاری ، میزان حقوق و آدرس آگهی دهنده در آگهی استخدام کارشناس کنترل کیفیت درج می شود.
اغلب ویژگی ها و توانایی های مورد نیاز که در آگهی های استخدام کارشناس کنترل کیفیت درج می شوند، عبارتند از:
- سن پایین تر از 30 سال
- آشنایی با نرم افزار های آماری Minitab-SPC
- آشنایی با نرم افزارهای Office
- آشنایی با مستندات کیفی
- دارای حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در رشته مورد نظر
- دارای حداقل سابقه کاری یک سال
- آشنایی با زبان انگلیسی
- تسلط به نرم افزار های مربوطه مانند نرم افزار حسابداری صنعتی
- آشنایی با ابزارهای اندازه گیری
- آشنایی با استانداردها
- آشنایی با مباحث کنترل کیفیت
- مسلط به نقشه خوانی
- آشنایی با مونتاژ قطعات
- آشنایی با پروسه تولید محصولات مختلف
- مهارت در کنترل ابعادی و ظاهری
- آشنایی با روش های بازرسی
شرکت تولید نرمافزار حسابداری فرداد از علاقمندان به حسابداری و متخصص در این زمینه دعوت به همکاری دارد، برای ثبت درخواست همکاری با ما وارد صفحه استخدام نرم افزار فرداد شوید و با مطالعه آن فرم درخواست همکاری خود را تکمیل کرده و ارسال کنید.
شخصیت شناسی کارشناس کنترل کیفیت
برای اینکه شما بتوانید شغل مناسب و مورد نظر خود را انتخاب کنید؛ عوامل و متغیرهای بسیار زیادی از جمله مهارت، دانش، تحصیلات دانشگاهی، ویژگیهای شخصیتی، شرایط خانوادگی و غیره تاثیرگذار است.
بر اساس نظریه شخصیت شناسی تست شخصیت شناسی مایرز-بریگز (MBTI)، دو تیپ شخصیتی زیر برای شرایط شغلی و انجام وظایف کارشناس کنترل کیفیت مناسب میباشند:
ESTJ: ویژگیهای شخصیتی:
افرادی متعهد، وظیفهشناس و تحلیلگر هستند.
توانایی تصمیمگیری منطقی دارند.
افرادی کارا هستند.
از آنجایی که این تیپ شخصیتی توانایی بسیار بالایی در تحلیل اطلاعات و سازماندهی امور دارند، برای انجام مجموعه وظایف کارشناس کنترل کیفیت بسیار مناسب هستند.
ISTJ: ویژگیهای شخصیتی:
اینگونه افراد معمولا امور را با دقت بسیار بالایی انجام میدهند.
به اعتقادات خود بسیار پایبند هستند و آنها را به راحتی بیان میکنند.
افرادی بسیار قانونمند هستند.
اینگونه افراد تمایل زیادی به شرایط متغیر ندارند و از آنجایی که در امور حسابداری نیز مهارت دارند، برای انجام مجموعه وظایف کارشناس کنترل کیفیت بسیار مناسب هستند.
بنابراین برای اینکه بتوانید در استخدام کارشناس کنترل کیفیت، استخدام مهندس کنترل کیفیت و استخدام مدیر تضمین کنترل کیفیت، بهترین و مناسبترین فرد را انتخاب نمایید، باید ویژگیهای دو تیپ شخصیتی که در بالا ذکر شد را، در شرایط احراز کارشناس کنترل کیفیت و ویژگی های ضروری برای انجام وظایف کارشناس کنترل کیفیت بگنجانید.
ابزارهای کنترل کیفیت
به طور کلی در سراسر جهان، هفت ابزار برای کنترل کیفیت به طور رسمی شناخته شده است:
- نمودار علت و معلول
- نمودار پارتو
- برگه کنترل کیفیت
- نمودار تمرکز نقصها
- نمودار پراکندگی
- هیستوگرام
- نمودارهای کنترل فرآیندهای آماری
روشهای کنترل کیفیت
به طور کلی روشهای بسیار متنوعی برای کنترل کیفیت وجود دارد. شما باید با توجه به شرایط کاری و حوزه صنعتی که در آن به فعالیت میپردازید، روش مناسب خود را انتخاب کنید.
بازرسی فرآیند و محصول
در پروسه کنترل کیفیت، شما میتوانید از طریق بازرسی فرآیند یا بازرسی محصول این کار را انجام دهید. در بازرسی فرآیند، شما تک تک مراحل تولید محصول را بررسی و حتی باید دقت داشته باشید که محیط انبار شما هم دارای استاندارد نگهداری مواد و کالا باشد که می توانید نحوه نگهداشت مواد و کالا را از انباردار گزارش گرفته و به دقت بررسی کنید تا پس از تولید مشکلی در انبارش محصولات بوجود نیاید و اطمینان حاصل میکنید، که کیفیت در تمامی این مراحل در سطح عالی قرار دارد ولی در بازرسی محصول، شما به عنوان یک کارشناس کنترل کیفیت، فقط محصول نهایی را مورد مطالعه قرار داده و بررسی میکنید، که آیا با استانداردها و معیارهای مشخص شده مطابقت دارد یا خیر.
با استفاده از نرم افزار حسابداری انبار یا برنامه حسابداری ابری شما خیلی راحت تر و با سرعت بالاتر می توانید کارهای انبارش محصولات در انبار را انجام بدهید.
یکی از بزرگ ترین حوزههای صنعت که در آن کنترل کیفیت از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار است، حوزه صنایع غذایی است. از آنجایی که محصولات این صنعت مستقیما به دست مصرف کنندگان نهایی میرسد و فعالان این حوزه بسیار زیاد هستند، کنترل کیفیت در این زمینه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. چرا که اگر مشتری محصول را خریداری و مصرف کند و از کیفیت آن راضی نباشد، به راحتی به سراغ محصولات مشابه و رقیب در بازار میرود.
پس از انجام آزمایشات کنترل کیفیت و شناسایی موارد معیوب، کارشناسان کنترل کیفیت یا به اصلاح موارد و کالاهای معیوب میپردازند و یا اگر تعداد محصولات معیوب بسیار زیاد باشد، تجدید نظری در فرآیند تولید میکنند.
تفاوت کنترل کیفیت و بازرسی
بازرسی معمولا به بررسی محصولات تولید شده میپردازد و محصولاتی را که مطابق معیارها و استانداردها نباشد، مشخص و از رده تولید خارج میکند.
کنترل کیفیت به بررسی فرآیندها و مراحل تولید میپردازد. نکته بسیار مهم این است که بازرسی بخشی از کنترل کیفیت است و زیر مجموعه آن محسوب میشود.
مدیریت کیفیت
اصول مدیریت کیفیت به شرح زیر می باشند:
تمرکز بر مشتری
به طور کلی هر سازمان یا شرکتی مشتریان مخصوص به خود را دارد و سازمان همواره باید توجه آنها را به خود جلب کند. برای اینکه شما بتوانید فرآیند مدیریت کیفیت و وظایف کارشناس کنترل کیفیت را در زمینه تمرکز بر مشتری به درستی اجرا کنید، باید موارد زیر را رعایت کنید:
ردیف | موارد اجرای درست کنترل کیفیت در زمینه تمرکز مشتری |
1 |
شناسایی نیازهای مشتریان و سعی در برطرف کردن آنها |
2 |
ارتباط و همسو بودن اهداف سازمان با خواسته های مشتریان |
3 |
ارتباط با مشتریان به صورت سیستمی و هدفمند |
رهبری
هرچه رهبری یک سازمان منظمتر و یکپارچهتر باشد، تمامی فرآیندهای تولید از جمله کنترل و مدیریت کیفیت نیز بهتر انجام می گیرد.
تعهد کارکنان
اگر افراد به کاری که انجام میدهند، تعهد نداشته باشند، نمیتوانند وظایف خود را به درستی انجام دهند. شما باید بتوانید در کارمندان خود احساس تعهد نسبت به کار ایجاد کنید. تا زمانی که این کار را نکنید، نمیتوانید به خوبی و بهصورت کامل وظایف کارشناس کنترل کیفیت را انجام دهید و محصولاتی مطابق با استانداردها و معیارهای جهانی به دست مشتری برسانید.
رویکرد فرآیند
هرچه فرآیندهای تولید، درست و دقیقتر مدیریت و انجام شوند، کیفیت محصولات نیز بیشتر تضمین میشوند.
تمرکز بر مشتری، رهبری صحیح، ایجاد حس تعهد در میان کارمندان، مدیریت صحیح فرآیندهای تولید، از اصول مهم مدیریت کیفیت هستند.
نتیجه گیری
کنترل کیفیت (Quality Control) یک ساختار اصلی و متمرکز بر مدیریت تولید محصولات استاندارد و برآورده نمودن و تکمیل الزامات موردنیاز برای حصول کیفیت است. کنترل کیفیت، متغیرهای منفی را که روی کیفیت محصول اثر نامطلوب میگذارند، کنترل میکند.
کارشناسان کنترل کیفیت در صنایع متنوعی، از تولید خودرو گرفته تا تولید مواد غذایی، کار میکنند و بسته به نوع صنعت، ممکن است، قبل، حین یا بعد از فرآیند تولید، محصولات را از نظر کیفیت و رعایت استانداردهای ضروری مورد بازرسی یا آزمایش قرار دهند.
در واقع وظیفه اصلی یک کارشناس کنترل کیفیت، بررسی محصولات و فرآیندهای صنعتی برای مطابقت با استانداردهای کیفیت ملی و بین المللی است. همچنین کنترل رعایت استانداردهای تضمین کیفیت، بازنگری در اجرا و کارآیی سیستم های کنترل کیفیت و بازرسی، گردآوری داده های کیفیت آماری، تجزیه و تحلیل دادهها برای افزایش کارایی و بهبود سیستم کیفیت، به عنوان وظایف یک کارشناس کنترل کیفیت محسوب میشوند. باید مد نظر قرار داد که کالاهای تولیدی را با توجه به استانداردهای لازم باید انبارداری کرد تا از کیفیت مواد به دلیل اشتباه در اصول انبارداری کاسته شود.
در ادامه اگر نظری در مورد مطالب ذکرشده داشته و یا میخواهید قسمتی از آن را تکمیل نمایید. با درج نظر خود ما را همراهی کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.